Anemia, czyli niedokrwistość

ANEMIA, CZYLI NIEDOKRWISTOŚĆ

W dzisiejszych czasach anemia jest problemem, z którym boryka się wiele osób. Anemia, zaburza prawidłową pracę naszego organizmu, a nieleczona może doprowadzić do poważnego uszczerbku na zdrowiu. Jako, że zdrowie jest najcenniejszym co posiadamy, a ludzie często szukają odpowiedzi na trapiące ich problemy, postaramy się, odpowiedzieć w tym artykule, na najczęściej zadawane pytania w Internecie tj. „Co to anemia?”, „Anemia objawy?, ,,Anemia przyczyny?”, „Anemia skutki?”, „Anemia jak leczyć?”, „Anemia dieta?” itp.

CO TO JEST ANEMIA?

Anemia jest chorobą, podczas której w organizmie człowieka stwierdza się niski (tj. poniżej przeciętnej), poziom stężenia hemoglobiny, liczby erytrocytów, a także wskaźnika hematokrytowego. Jednak niska hemoglobina to nie jedyny powód tego schorzenia. W medycynie wyróżnia się różnego rodzaju anemię, m.in. anemię pokrwotoczną, hemolityczną, megaloblastyczną czy aplastyczną i inne np. sierpowatą, złośliwą czy rzekomą.
 

Jednakże najczęściej spotykaną odmianą anemii jest niedokrwistość z niedoboru żelaza. Z niedokrwistością mamy do czynienia w sytuacji, w której to wymienione wyżej wartości tj. stężenie hemoglobiny czy ilość czerwonych krwinek zmniejsza się o ponad dwa poziomy od standardu tj. wartości prawidłowej. W dzisiejszych czasach choroba ta dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety.

W zależności od przebiegu i poziomu nasilenia, a przede wszystkim stężenia hemoglobiny w organizmie, wyodrębnia się niedokrwistość:

• łagodną –  stężenie wynosi od 10 do 12 g/dl;
• umiarkowaną – stężenie oscyluje od 8 do 9,9 g/dl;
• ciężką – stężenie mieści się w przedziale od 6,5 do 7,9 g/dl;
• zagrażającą życiu – wartość stężenia jest niższa niż 6,5 g/dl.

Jednakże wskazać należy, że na wskaźniki normy hemoglobiny, ilości erytrocytów czy hematokrytu wpływ ma również płeć oraz wiek.

Przyjmuje się, że norma hemoglobiny wynosi:

• u kobiet 12–16 g/dl,
• u mężczyzn 14–18 g/dl,
• u noworodków 14,5–19,5 g/dl.

Z kolei za normę hematokrytu uznaje się:

• u kobiet: 35–47%,
• wśród mężczyzn 42–52%,
• u noworodków 44–80%.

W przypadku liczba erytrocytów wskaźniki wynoszą odpowiednio:

• dla kobiet: 4,2–5,4 mln/mm3,
• dla mężczyzn 4,7–6,2 mln/mm3,
• dla noworodków 6,5–7,5 mln/mm3.

Tym samym stwierdzenie w organizmie wartości niższych niż powyższe, świadczyć będzie o anemii. W celu zdiagnozowania anemii koniecznym jest poddanie się badaniu morfologii krwi obwodowej. Uzyskane w ten sposób informacje pozwolą nam podjąć odpowiednie działania.

ANEMIA - PRZYCZYNY

Przyczyny anemii są różne. Zaznaczyć trzeba, że pewne objawy definiują nam to, na jaki rodzaj anemii cierpimy. Niemniej wyróżnić możemy grupę „uniwersalnych” czynników, których wystąpienie przyczynia się do powstawania anemii.

Do nich zalicza się :

• alkoholizm,
• spożywanie określonej grupy leków,
• wegetarianizm,
• białaczkę,
• wirusy HIV,
• łamliwe włosy i paznokcie,
• częste wypadanie włosów,
• wygładzony język (zanik brodawek językowych),
• zajady w kącikach ust,

RODZAJE ANEMII

Jak już wspomniano, w medycynie wyróżnić można kilka rodzajów anemii. Z uwagi na to, że każda z nich charakteryzuje się innymi objawami, zasadnym jest szczegółowe opisanie każdej z nich.

1. ANEMIA WYNIKAJĄCA Z NIEDOBORU ŻELAZA

Inaczej niedokrwistość mikrocytarna, jest to rodzaj anemii spotykany zdecydowanie najczęściej. Zachorowanie na niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza może powodować bladość skóry, obniżać tzw. „próg męczliwości”, czyli stan od którego odczuwamy zmęczenie, osłabienie lub ból głowy. Co więcej w przypadku wystąpienia anemii z niedoboru żelaza, zwiększa się również podatność na omdlenia, a zwykłe czynności jak np. udanie się na parking do samochodu, sprawiają nam spore kłopoty. Jako, że ten typ anemii związany jest ściśle z ilością żelaza w organizmie, koniecznym jest ustalenie co odpowiada za taki stan rzeczy tj. utratę żelaza bądź jego niską ilość.

Za przyczynę uznaje się m.in.:

• stosowanie diety wegetariańskiej, albowiem prowadzi ona do niewystarczającej podaży żelaza, która jest spowodowana brakiem dostarczania organizmowi określonych składników odżywczych.
• operację resekcji żołądka, ponieważ odpowiednia kwasota soku żołądkowego
  i prawidłowo funkcjonujący przewód pokarmowy odpowiada za wchłanianie żelaza do organizmu, a tym samym zaburzenia w tym zakresie obniżają poziom wchłaniania żelaza.
• ciążę i związane z nią karmienie piersią, gdyż w tym czasie organizm potrzebuje większej niż zazwyczaj ilości żelaza, więc jego niedobór prowadzić może do anemii.
• inne schorzenia powodujące przewlekłą utratę żelaza takie jak: utraty krwi przez choroby przewodu pokarmowego, krwawienia z dróg moczowych lub też z dróg rodnych.

2. ANEMIA POKRWOTOCZNA

Jest to anemia, w której utrata krwi stanowi główny powód jej wystąpienia, m.in. w przypadku wystąpienia krwotoku po doznanym urazie lub przy stwierdzeniu krwawienia przewodu pokarmowego albo dróg rodnych. Symptomy, których wystąpienie świadczy o anemii pokrwotocznej to obniżenie temperatury ciała i związane z tym „zimne poty”, wstrząs hipowolemiczny, czyli nagły, kliniczny stan zagrożenia życia, okresowe zaburzenia świadomości, problemy z oddawaniem moczu, a także utrata przytomności i zawroty głowy.

3. ANEMIA MEGALOBLASTYCZNA

Jej wystąpienie uzależnione jest od prawidłowego funkcjonowania krwinki czerwonej, a za przyczynę uznaje się w szczególności brak w organizmie odpowiedniej ilości witaminy B12 oraz kwasu foliowego. Wynika to z faktu, że jednym z zadań witaminy B12 jest zapewnieni prawidłowego łączenia nici DNA, a tym samym jej niedobór zakłóca ten proces i w efekcie doprowadza do nieprawidłowego wzrostu i obniżonej ilości erytrocytów. Kwas foliowy również bierze czynny udział w łączeniu DNA, lecz w innym zakresie, przez co w przypadku jego niewłaściwej ilości dochodzi do podziału komórkowego.

Wobec tego przyczyną anemii megaloblastycznej może być m.in. dieta nieuwzględniająca lub ograniczająca witaminę B12 i kwas foliowy, trudności z przyswajaniem czynnika Castle'a w jelicie krętym czy zakażenie bruzdogłowcem szerokim. Co więcej, na wystąpienie anemii megaloblastycznej wpływ ma również  prawidłowe funkcjonowanie czynnika Castle'a, albowiem odpowiada on za wchłanianie witaminy B12.

Wspomnieć należy, że prowadzony przez nas tryb życia również odgrywa istotną rolę, albowiem nadużywanie alkoholu, czy zażywanie leków  przeciwpadaczkowych, przeciwgruźliczych oraz  takich metotreksatu także zwiększa ryzyko zachorowania. Nie można zapomnieć, że większą podatnością na tego rodzaju anemię wykazują się osoby ciężarne lub chorujące na nowotwór, a to z uwagi na stan,  w którym się znajdują oraz zapotrzebowania z tym związane.

Za charakterystyczne objawy anemii megaloblastycznej uważa się mrowienie i drętwienie rąk i stóp, problemy z czuciem oraz utrzymywaniem równowagi, bóle głowy, gorszy wzrok, zmiana koloru skóry, a nawet powiększenie się takich narządów jak wątroba czy śledziona.

4. ANEMIA HEMOLITYCZNA

Czyli anemia, podczas której dochodzi do przedwczesnego rozpadu erytrocytów. Proces ten może odbywać się wewnątrznaczyniowo lub pozanaczyniowo np. w śledzionie lub wątrobie.

W medycynie wyodrębnia się  dwa rodzaje anemii hemolitycznej:

• wrodzoną - która źródła upatruje się w nieprawidłowej strukturze krwinek i takimi dolegliwościami jak: erytrocytoza, talasemia czy methemoglobinemia.
• nabytą – w której dochodzi do licznych uszkodzeń krwinek z przyczyn immunologicznych m.in. przez obecne toksyny, w szczególności metale ciężkie, w wyniku zażywania leków, poprzez uszkodzenia mechaniczne lub zakażenia np. toksoplazmozę, czyli chorobę pasożytniczą, występującą u ludzi, ale i zwierząt.

5. ANEMIA APLASTYCZNA

Charakterystyczne dla tego rodzaju anemii jest uszkodzenie roli szpiku, przy równoczesnym obniżeniu liczby elementów krwi. Występuje ona zarówno u młodych, jak i starszych osób, może być wrodzona lub nabyta, czasowa lub trwała.  

Co istotne, brak podjęcia jakiegokolwiek leczenia tego typu anemii może prowadzić nawet do śmierci. O ile medycyny nie jest w stanie ze stuprocentową pewnością określić przyczyn jej powstania, o tyle stwierdza się, że na jej wystąpienie wpływa szereg czynników, wśród których wymienia się choroby tkanki łącznej, dysfunkcje  o podłożu autoimmunologicznym czy przełomy aplastyczne, przy niedokrwistości hemolitycznej.

Ryzyko zachorowania na anemię aplastyczną zwiększa się poprzez styczność z środkami owadobójczymi albo chwastobójczymi np. pestycydami czy kontakt z arsenem, zakażenia wirusowe,  radioterapię, chemioterapia.

Za typowe symptomy anemii aplastycznej przyjmuje się  osłabienie, problemy z oddychaniem, sporadyczne i samoistne krwawienia, jak również tendencję do siniaczenia.

6. ANEMIA SIERPOWATA

Jest rodzajem anemii o podłożu genetycznym, ma ona charakter wrodzony, a jej źródłem jest nieprawidłowa budowa hemoglobiny.

7. ANEMIA ZŁOŚLIWA TZW. CHOROBA ADDISONA-BIERMERA

Której źródłem jest niedobór witaminy B12, a przyczyną jej rozwoju może być np. choroba Leśniowskiego i Crohna lub anoreksja. Ten rodzaj anemii zakwalifikowany jest jako schorzenie o charakterze autoimmunizacyjnych, polegające na tym, że układ odpornościowy i wytwarzane białka atakują własny organizm.

8. ANEMIA RZEKOMA

Czyli stan organizmu, w którym głównym czynnikiem definiującym anemię jest poziom nawodnienia organizmu. Przyjmuje się, że stan przewodnienia organizmu prowadzi w konsekwencji, do zbytniego rozcieńczenia krwi i niedokrwistości, polegającej na względnym zmniejszeniu hemoglobiny i hematokrytu. Ten rodzaj anemii często spotykany jest u kobiet w ciąży.

ANEMIA, A CHOROBY PRZEWLEKŁE

Nie ulega wątpliwości, że obecność chorób przewlekłych, które człowiek przechodzi, „sprzyja” zachorowaniu na anemię, ponieważ różnego rodzaju stany zapalne i związane z nimi zaburzone procesy wytwarzania elementów regulujących szpik kostny, działają bardzo niekorzystnie na organizm.

Tym samym anemia może wystąpić równocześnie z chorobami takimi jak:

• nowotwór,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• toczeń rumieniowaty,
• różne zakażenia np. bakteryjne, grzybicze bądź wirusowe,
• nieprawidłowa praca nerek,
• schorzenia układu pokarmowego.

ANEMIA - JAK LECZYĆ?

Tylko wnikliwa analiza, odpowiednie badanie i prawidłowa diagnoza m.in. rozpoznania anemii w stanie początkowym, a następnie zastosowanie odpowiedniej metody leczenia pozwala na uczciwą walkę z anemią. I choć w niektórych przypadkach leczenie nie kończy się całkowitym wyleczeniem, to jednak każde, nawet najmniejsze działanie ma znaczenie, ponieważ anemia to choroba, która nieleczona może prowadzić do poważnych zaburzeń w organizmie, a nawet śmierci.

Zasadą jest, iż im później wykryjemy anemię, tym ciężej będzie nam jej się „pozbyć”. Oczywistym jest również, że nie należy na własną rękę podejmować się leczenia anemii, tylko uprzednio skonsultować się z lekarzem – specjalistą, albowiem jest to osoba kompetentna, posiadająca odpowiednią wiedzę i informacje, które są niezwykle ważne, by móc zdiagnozować anemię oraz jej rodzaj i dopasować właściwą kurację.

1. W przypadku anemii w wyniku niedoboru żelaza leczenie polega na uzupełnianiu jego braku w organizmie, po uprzednim określeniu stanu niedoboru tj. czy poziom niedoboru jest wysoki czy też niski. Na ten rodzaj anemii zaleca się w szczególności wzbogacenie codziennej diety o takie produkty spożywcze, które charakteryzują się wysoką zawartością żelaza np. czerwone mięso, warzywa strączkowe, suszone śliwki czy figi. Nie jest to jednak jedyny sposób, ponieważ w przypadku stwierdzenia ciężkiej anemii koniecznym może się okazać zastosowanie zastrzyków z żelazem.
2. Leczenie anemii megaloblastycznej odbywa się poprzez podawanie witaminy B12 – czy to przez produkty w nią bogate, czy w postaci zastrzyków. W zakresie kwasu foliowego leczenie sprowadza się uzupełnienie diety w dużą ilość owoców i warzyw oraz korzystanie z preparatów zawierających ów kwas.
3. Jeżeli chorujemy na anemię hemolityczną, dobrym rozwiązaniem leczenia twoich narządów jest zastosowanie glikokortykosterydów, ponieważ mają one działanie immunosupresyjnym przy równoczesnej rezygnacji z leków, które przyczyniają się do powstawania anemii hemolitycznej. W przypadku stanu zagrożenia życia jedynym skutecznym rozwiązaniem będą okresowe przetoczenia koncentratów czerwonych krwinek.
4. Natomiast najlepszą metodą leczenia anemii aplastycznej będzie przeszczep szpiku kostnego, a także zażywanie antybiotyków i leków o charakterze przeciwgrzybicznym. Choć może wydać się to na pierwszy rzut oka dziwne, to przy anemii aplastycznej dość dużą rolę odgrywa przestrzeganie higieny osobistej m.in. mycie rąk, które również przyczynia się do wyleczenia anemii.
5. Leczenie niedokrwistości sierpowatej skupia się na leczeniu objawowym tzn. poddawaniu się takim czynnościom jak wlewy żelaza, przetaczanie krwi, antybiotykoterapia i ewentualne zażywanie leków przeciwbólowych. Leczenie innych rodzajów anemii, wspomnianych w artykule odbywa się na podobnych zasadach.

ANEMIA – CO JEŚĆ?

Odnosząc się stricte do twoich nawyków żywieniowych, przy przygotowywaniu posiłków pamiętaj, aby korzystać z takich produktów jak:

• mięso i podroby - są one bowiem najbogatszym źródłem żelaza,
• ryby i jajka - zawierają dużą, choć nie w takim samym stopniu jak mięso, ilość żelaza,
• produkty pełnoziarniste za wyjątkiem otrębów, orzechy czy nasiona strączkowe - należy mieć jednak na uwadze, że są one mniej przyswajalne niż w/w składniki.

Warto też wiedzieć, jakich produktów należy zdecydowanie unikać. Z uwagi na utrudnianie wchłaniania żelaza, odradza się spożywanie wina, mleka, kawy czy herbaty.

Dla lepszej wchłanialności polecamy:

JARROW FORMULAS Methyl Folate (Metylowany Kwas Foliowy) 400mcg - 60 kapsułek wegańskich



Methyl Folate ((6S)-5-methyltetrahydrofolic lub (6S)-5-MTHF) jest najbardziej biologicznie aktywną postacią kwasu foliowego. Quatrefolic® jest etapem rozwoju dostarczania folianów czwartej generacji. Przy pewnych wrodzonych błędach metabolizmu i różnych stresach fizjologicznych transformacja kwasu foliowego w aktywną postać kwasu foliowego nie odbywa się prawidłowo lub jest niewystarczająca.  W przeciwieństwie do kwasu foliowego, 5-MTHF może przekroczyć barierę krew-mózg . 

THORNE RESEARCH Biomins II® (Minerały, Miedź, Żelazo) 120 Kapsułek wegetariańskich



Biomins II są przeznaczone dla osób o wysokim ryzyku niedoborów minerałów, ale nie wymagających miedzi ani żelaza. Zawiera dobrze zbadane minerały śladowe.

QUICKSILVER SCIENTIFIC Liposomal Methyl B-Complex (Liposomalny Metylowany Kompleks 8 Witamin B) - 50ml



Witaminy z grupy B to najlepsze multitaskery - wszystkie z ośmiu z nich współpracują ze sobą, aby ułatwić krytyczne reakcje biochemiczne w całym ciele. Mogą być niezbędne do metabolizmu energetycznego, detoksykacji, odporności, zrównoważonego samopoczucia, funkcji poznawczych i zdrowia jelit. Dostarczanie aktywnych metabolicznie form pomaga zapewnić stałą podaż tych ważnych witamin. Stres współczesnego życia, niewłaściwa dieta, zaburzenia trawienia i leki mogą wyczerpać twoje zapasy witamin z grupy B. Ta unikalna formuła zawiera bioaktywne cząsteczki, w tym metabolicznie aktywne formy B2, kwasu foliowego i B12, a także trimetyloglicynę (TMG), aktywny metabolit choliny.

Skorzystaj ze zniżki:


Autor:
Patryk Chodyniecki
Pasjonat kulturystyki, pływania oraz sportów walki. Od ponad 10 lat uprawia amatorsko sporty siłowe, które lubi łączyć na zmianę z boksem, MMA oraz pływaniem. Interesuje się również szeroko pojętą suplementacją oraz dietetyką, którą sukcesywnie wdraża w swoje treningi.