Zioła na cholesterol – wróg czy przyjaciel?

CZYM JEST CHOLESTEROL?

Cholesterol jest to organiczny związek chemiczny, należący do tłuszczy, który występuje w każdej błonie komórki zwierzęcej. Do jego zadań należy m.in. odpowiednia stabilizacja tych błon, co przekłada się również na właściwości komórek zwierzęcych. Obecnie spotkać możemy się z dwoma pojęciami: „dobry cholesterol” - HDL oraz „zły cholesterol” LDL.

Na poziom cholesterolu wpływa wiele czynników, w szczególności ilość ruchu tj. aktywności fizycznej oraz jej częstotliwość oraz stosowane nawyki żywieniowe. Jest to o tyle istotne, gdyż wszelkiego rodzaju zaburzenia metabolizmu lipidów (czyli grupy związków chemicznych, do których cholesterol należy) może spowodować rozwój takich chorób jak np. miażdżyca, choroba wieńcowa czy nawet udar mózgu. Tym samym warto zadbać o prawidłową ilość cholesterolu w organizmie.

PRZYCZYNY PODWYŻSZONEGO CHOLESTEROLU

Podwyższony poziom cholesterolu wynika z wielu czynników, zarówno środowiskowych, jak i genetycznych.

Dieta bogata w tłuszcze nasycone, trans i cholesterol pokarmowy prowadzi do wzrostu poziomu LDL i VLDL. Fast foody, produkty przetworzone, mięso czerwone oraz pełnotłuste nabiały to główne winowajcy.

Brak aktywności fizycznej również negatywnie wpływa na profil lipidowy – siedzący tryb życia powoduje, że organizm spala mniej tłuszczów, co prowadzi do ich akumulacji w krwiobiegu.

Nie można zapominać o predyspozycjach genetycznych – u niektórych osób organizm produkuje więcej cholesterolu niezależnie od diety i stylu życia.

Wiek również odgrywa rolę – po 20. roku życia naturalnie wzrasta poziom cholesterolu, a ryzyko sercowo-naczyniowe zwiększa się u kobiet po menopauzie.

Wreszcie, niezdrowy styl życia, obejmujący palenie papierosów, nadmierne spożycie alkoholu i stres, potęguje problem zaburzeń lipidowych.

RODZAJE CHOLESTEROLU – HDL, LDL I VLDL

Cholesterol dzieli się na kilka rodzajów, z których najbardziej znane to HDL, LDL i VLDL. HDL (High-Density Lipoprotein), nazywany „dobrym cholesterolem”, pełni kluczową rolę w usuwaniu nadmiaru cholesterolu z krwi i transportowaniu go do wątroby, gdzie jest przetwarzany i usuwany z organizmu. Dzięki temu HDL chroni przed odkładaniem się tłuszczów w ścianach naczyń krwionośnych. Z drugiej strony, LDL (Low-Density Lipoprotein), czyli „zły cholesterol”, transportuje cholesterol z wątroby do komórek.

Gdy jego poziom we krwi jest zbyt wysoki, może prowadzić do odkładania się płytki miażdżycowej, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar. VLDL (Very Low-Density Lipoprotein) jest odpowiedzialny za przenoszenie trójglicerydów, czyli tłuszczów, które organizm wykorzystuje jako źródło energii. Nadmierny poziom VLDL także przyczynia się do odkładania tłuszczów w naczyniach. Ważna jest równowaga między HDL, LDL i VLDL – podczas gdy wysoki poziom HDL może chronić serce, zbyt duża ilość LDL i VLDL przyczynia się do rozwoju miażdżycy.

JAK STOSOWAĆ ZIOŁA NA CHOLESTEROL? – DAWKOWANIE I SPOSOBY PRZYJMOWANIA

Zioła na cholesterol mogą być stosowane jako uzupełnienie zdrowej diety i stylu życia.

Kozieradka, ostropest plamisty, czosnek, czy karczoch to jedne z najbardziej polecanych roślin wspierających obniżenie cholesterolu. Najczęściej stosuje się je w formie herbat, naparów lub suplementów w kapsułkach. Na przykład, kozieradkę można spożywać jako napar (1-2 łyżeczki nasion na szklankę wody), a ostropest plamisty w formie mielonej dodawać do posiłków (1-2 łyżeczki dziennie).

Czosnek najlepiej spożywać na surowo lub w postaci kapsułek, aby skorzystać z jego pełnych właściwości. Optymalna dawka i forma przyjmowania zależy od rodzaju ziół i indywidualnych potrzeb, dlatego zaleca się konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.

JAK OBNIŻYĆ CHOLESTEROL? – DOMOWE SPOSOBY

Wśród domowych sposobów na obniżenia poziomu cholesterolu wymienia się ziołolecznictwo, przy czym brak jest jakichkolwiek przeciwwskazań, by do domowych sposobów zaliczyć samą regulację diety. Z uwagi na fakt, że w większości wypadków wysoki cholesterol w organizmie to efekt niewłaściwego sposób żywienia, koniecznym jest ograniczenie spożycia lub całkowite wyłączenie z diety takich produktów, jak:

• pełnotłuste mleko oraz jego przetwory tj. śmietana, masło, sery żółte,
• białe pieczywo oraz wszelkiego rodzaju ciasta,
• czerwone mięso - wołowe i wieprzowe, tłuste wędliny np. boczek oraz przetwory typu smalec,
• śmieciowe jedzenie tzw. fast-food,
• jajka – przy czym jeśli chodzi o cholesterol, ograniczenie spożycia jajek dotyczy żółtek, nie białek.

CO OBNIŻA CHOLESTEROL?

Jak już wspomniano warunkiem osiągnięcia odpowiedniego poziomu cholesterolu, jest wykluczenie z diety pewnych składników. Należy jednak pamiętać, że wraz z odejściem od pewnych produktów, koniecznym jest, by dietę wzbogacić o odpowiednie zastępstwo tj. produkty, które dostarczą nam wszelkich niezbędnych minerałów i witamin, a ponadto obniżą poziom cholesterolu „złego cholesterolu” w organizmie, podnosząc poziom „dobrego cholesterolu”.

Do produktów spożywczych, które skutecznie obniżą poziom cholesterolu zalicza się:

• PEŁNOZIARNISTE PIECZYWO, OTRĘBY, PŁATKI OWSIANE, A TAKŻE OWOCE I WARZYWA, albowiem zawierają one sporą dawkę błonnika pokarmowego, który zmniejsza wchłanianie cholesterolu do krwi, co więcej usprawnia pracę jelit oraz wspomaga zachowanie prawidłowej wagi.
• TŁUSTE RYBY MORSKIE, jak łosoś, tuńczyk lub halibut, jak również oleje roślinne i trany, ponieważ produkty te mają w swoim składzie nienasycone kwasy tłuszczowe, w szczególności kwas omega-​3, który wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych.
• ORZECHY będące świetnym substytutem dla przekąsek takich jak chipsy, a to ze względu na obecność w nich nienasyconych kwasów tłuszczowych.
• CHUDE MIĘSO np. drób w zamian za czerwone mięso, przy czym zamiast smażenia zaleca się dusić lub grillować mięso.

ZIOŁA NA OBNIŻENIE CHOLESTEROLU

Kolejnym sposobem na regulację poziomu cholesterolu we krwi jest szeroko rozumiane ziołolecznictwo. Udowodniono, że naturalne preparaty oparte na ziołach np. herbaty ziołowe, jak również ziołowe produkty w formie tabletek efektywnie obniżają poziom cholesterolu we krwi. Nie ma znaczenia forma stosowania ziół, albowiem zarówno pojedynczo lub też jako mieszanki, przynoszą oczekiwane rezultaty.

Zioła i innych produkty obniżające cholesterol, o których mowa to szczególności:

1. ZIOŁA KARCZOCHA ZWYCZAJNEGO – zawarte w nim substancje, tj. wysoka ilość kwasów fenolowych, które przekształcane są następnie w cynarynę, obniżają poziom cholesterolu i trójglicerydów, jednakże sam napar ma gorzki smak, dlatego tym, którzy nie są przyzwyczajeni do goryczy, zaleca się stosowanie kapsułek. Tym niestrasznym gorzkiego smaku zaleca się spożywanie co najmniej dwóch szklanek naparu z ziela karczocha dziennie.
2. KOZIERADKA POSPOLITA – stworzona na bazie jego nasion mąka, wykazuje wysoką skuteczność obniżania cholesterolu.
3. LUCERNA SIEWNA – obecne w niej saponiny obniżają wchłanianie cholesterolu w jelitach, ponieważ nasiona lucerny mają zdolność łączenia się z cząsteczkami cholesterolu.
4. IMBIR – oprócz obniżania poziomu cholesterolu we krwi, korzeń lub kłącze imbiru wpływa korzystnie na działanie układu odpornościowego,  a także przyspiesza krążenie krwi.
5. OSTROPEST PLAMISTY – wykazuje działanie antyoksydacyjne, wspomaga trawienie oraz zapewnia odpowiedni poziom glukozy i lipidów we krwi, co więcej łuski nasion usprawniają w sposób znaczny pracę wątroby. Ponadto ostropest regularnie stosowany wspomaga organizm w usuwaniu toksyn i trucizn oraz wzmaga wydzielanie kwasów żółciowych, co poprawia trawienie pokarmów oraz pracę jelit.
6. CZOSNEK POSPOLITY – który oprócz zawartości wody, węglowodanów, białek i błonnika, bogaty jest również w związki o właściwościach przeciwzapalnych i antybakteryjnych, jak również detoksykujących, które wpływają na poziom cholesterolu.
7. LEN ZWYCZAJNY – który złożony jest z związków o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym takich jak związki fenolowe, karotenoidy, antocyjanny, flawonoidy, a ponadto jest bogatym źródłem witaminy E, witaminy C, a także błonnika. Co więcej len jest dobrym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny Omega-3 i Omega-6. Len może być również zażywany pod postacią lnu mielonego, zwanego potocznie siemię lniane.
8. CZERWONY RYŻ – wytworzony z niego ekstrakt spowalnia syntezę cholesterolu, a to ze względu na obecną „naturalną statynę” – monakolinę K. Na marginesie warto zaznaczyć, że fermentowany czerwony ryż jest jednym z ważniejszych leków stosowanych tradycyjnie w medycynie chińskiej.
9. CZARNUSZKA SIEWNA – zwiększa ilość „dobrego cholesterolu”, poprzez obecność w nasionach  tłuszczów roślinnych, w szczególności niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny Omega-3 i Omega-6, które korzystnie oddziałują na poziom cholesterolu w organizmie.
10. BABKA PŁESZNIK -  wobec sporej ilości pektyn tj. polisacharydów, ogranicza ponowne wchłanianie żółci, która zawiera cholesterol. Wykazano, że regularne spożywanie łupin nasion babki płesznik, nie tylko zapobiega nadwyżce złego cholesterolu we krwi człowieka, ale także zwiększa poziomu przyjaznego dla zdrowia cholesterolu HDL, zwanego „dobrym cholesterolem”.
11. KORZEŃ CYKORII – poprzez łączenie go z innymi ziołami sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi, ale co istotne wspomaga trawienie oraz pracę wątroby, w ten sposób, że przyśpiesza produkcję żółci, która jest elementem koniecznym przy procesie metabolizowania związków tłuszczowych.
12. MNISZEK LEKARSKI – podstawowym jego działaniem jest „żółciopędność”, przy czym wytwarzane z tej rośliny napary pozytywnie wpływają na ilość trójglicerydów oraz cholesterolu we krwi.
13. ZIELONA HERBATA –  zawarte w niej składniki nie tylko zmniejszają obecność cholesterolu LDL we krwi, ale również zwalczają wolne rodniki, chroniąc w ten sposób wiele narządów, również serce, dlatego herbata na cholesterol to dobre rozwiązanie.

JAKA JEST PRAWIDŁOWA ILOŚĆ CHOLESTEROLU WE KRWI?

Znając już sposoby na uregulowanie cholesterolu we krwi, warto wiedzieć, jaka ilość jest uznana za właściwą. Wspomnieć należy, że oprócz przyjętych granic, poziom cholesterolu zależy również od osobistych preferencji tzn. musi być rozpatrywany indywidualnie, albowiem coś, co za dla jednej osoby, będzie dawką odpowiednią, dla innej taką być nie musi – decyduje o tym m.in. dotychczas prowadzony tryb życia.

Przyjmuje się zatem, że:

• osoby, u których stwierdzono niskie bądź też umiarkowane ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia poziom cholesterolu LDL kształtuje się poniżej 115 mg%,
• osoby zaliczane do grupy dużego ryzyka tj. osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę – cholesterol LDL wynosi poniżej 100 mg%,
• wśród osób zakwalifikowanych do grupy bardzo dużego ryzyka m.in. osoby cierpiące na różne choroby układu krążenia, osoby z powikłaną cukrzycą, czy też zaawansowaną niewydolnością nerek - poziom frakcji LDL oscyluje poniżej 70 mg%.

 

SKUTKI UBOCZNE I PRZECIWWSKAZANIA W STOSOWANIU ZIÓŁ NA CHOLESTEROL

Chociaż zioła są często uważane za bezpieczne, ich stosowanie może wywoływać skutki uboczne, szczególnie w połączeniu z innymi lekami.

Czosnek, na przykład, może zwiększać ryzyko krwawienia u osób stosujących leki przeciwzakrzepowe.

Ostropest plamisty może wywoływać reakcje alergiczne u osób uczulonych na rośliny z rodziny astrowatych.

Zioła takie jak kozłek lekarski mogą wpływać na działanie środków uspokajających. Przeciwwskazania obejmują również niektóre schorzenia, jak kamica żółciowa, gdzie np. preparaty z karczocha mogą prowadzić do zaostrzenia objawów.

Dlatego zawsze warto zasięgnąć porady lekarza przed rozpoczęciem kuracji ziołowej.

Nature's Way Dandelion Root (Mniszek Lekarski Korzeń) - 525mg - 180 kapsułek wegetariańskich



Mniszek lekarski to popularne gorzkie zioło używane od wieków jako tradycyjne lekarstwo. Wspiera pracę wątroby oraz ma bardzo silne właściwości antyoksydacyjne. 


JARROW FORMULAS Artichoke (Ekstrakt z Karczocha - Zdrowie Wątroby) 180 kapsułek wegańskich




Ekstrakt z karczocha jest standaryzowany, aby zawierał 5% wszystkich kwasów kawoilochinowych. Badania kliniczne udokumentowały następujące korzystne właściwości ekstraktu z karczocha: WSPIERA FUNKCJE WĄTROBY - wspiera odpowiedni poziom glutationu. Stymuluje aktywność wątroby, promując krążenie w wątrobie. WSPIERA FUNKCJE SERCOWO-NACZYNIOWE  - hamuje utlenianie cholesterolu LDL i pomaga utrzymać zdrowy poziom cholesterolu HDL (ochronnego) już w normalnym zakresie. WSPIERA TRAWIENIE - stymuluje syntezę żółci, produktu wątroby, który wspomaga detoksykację i wchłanianie składników odżywczych rozpuszczalnych w tłuszczach. 


Puritan's Pride Fenugreek (Kozieradka) - 610 mg - 100 kaps



Kozieradka wpływa korzystnie na regulacje poziomu glukozy we krwi, zwiększając jej przenikanie do komórek. Ekstrakty z kozieradki pobudzają wzrost i rozwój tkanki mięśniowej, chrzęstnej, kostnej i łącznej właściwej. Saponiny sterydowe kozieradki są prekursorami w syntezie hormonów sterydowych o działaniu anabolicznym (estrogeny, dehydroepiandrosteron, ). Kozieradka zwiększa retencję (zatrzymanie) azotu w ustroju, pobudza syntezę białek, dostarcza związki aminowe i aminokwasowe, które mogą być wykorzystane w procesach anabolicznych.


NOW FOODS Organic Red Yeast Rice (Drożdże Czerwonego Ryżu) 600mg - 120 kapsułek wegetariańskich

Red Yeast Rice to naturalny produkt, który jest używany przez azjatyckich tradycyjnych zielarzy od około 800 p.n.e. Wytwarzany przez fermentację Red Yeast (Monascus purpureus) z białym ryżem, Red Yeast Rice jest powszechnie stosowany w zastosowaniach do gotowania w celu poprawienia koloru i smaku potraw. Kaczka po pekińsku jest przykładem ubarwienia i smaku nadawanego przez Red Yeast Rice. NOW® Red Yeast Rice jest ostrożnie wytwarzany, aby uniknąć obecności cytryniny, niepożądanego produktu ubocznego procesu fermentacji.W tym produkcie może wystąpić naturalna zmiana koloru.

Przeczytaj również
Cholesterol, to warto wiedzieć!