Dekstroza - cukier prosty

Dekstroza, czy coś Ci to mówi? Znajomy na siłowni wspominał o suplementacji, w celu zwiększenia masy mięśniowej, a Ty zastanawiasz się, co to jest?

DEKSTROZA A GLUKOZA?
 

Dekstroza to nic innego jak D-glukoza, czyli prawoskrętna wersja glukozy, która funkcjonuje pod nazwą cukru gronowego. Oznacza to, że jest to izomer optyczny glukozy, związki chemiczne wykazują różną aktywność ze względu na izomerię optyczną. Różni ich więc tylko budowa przestrzenna. Wytwarzana jest w procesie fotosyntezy przez rośliny zielone. Znana jest tego, że jest najlepszym transporterem kreatyny do mięśni. Cukier ten mocno podnosi poziom insuliny ze względu na wysoki indeks glikemiczny. Dzięki tej właściwości mocno podnosi kaloryczność energetyczną, wpływa na rozwój siły i masy mięśniowej. Stąd najczęstszą grupą zainteresowaną dekstrozą są kulturyści.

Właściwością dekstrozy jest szybkość wchłaniania, to właśnie dekstroza najszybciej trafia do krwi. Ta zaleta powoduje, że bardzo często możemy ją znaleźć właśnie w odżywkach treningowych, stosowanych po intensywnym wysiłku. Gdzie najwięcej dekstrozy można znaleźć? Oczywiście w nektarach kwiatowych, miodzie i owocach. Natomiast ta otrzymywana do produkcji suplementów uzyskiwana jest poprzez enzymatyczną hydrolizę skrobi kukurydzianej lub ziemniaczanej. Poza wymienionym działaniem stosowana jest w przemyśle spożywczym do konserwacji pokarmów, zapobiegają nadmiernej denaturacji białek.

Trening kulturystyczny, siłowy lub tlenowy powoduje, że mięśnie są bardzo obciążone i dochodzi do mikrouszkodzeń i rozpadu części włókien. Organizm działa od razu i włącza procesy naprawcze, dzieje się to w czasie do godziny po treningu. Wtedy też zalecane jest przyjęcie posiłku odpowiednio zbilansowanego, który pozwoli na najlepszą regenerację i odbudowanie z nawiązką masy mięśniowej. Jednak żeby tak się stało, musimy ten posiłek mieć przy sobie, albo posiłkować się odżywkami i suplementami diety.

Dekstroza często jest właśnie składnikiem odżywek potreningowych. Pobudza trzustkę do wydzielania insuliny, obniża się glikemia i dzięki temu glukoza umieszczana jest w mięśniach oraz w wątrobie w formie zapasowej. Co istotniejsze, to nie tylko sam cukier wędruje do mięśni najważniejsze, czyli aminokwasy o rozgałęzionych łańcuchach i kreatyna mogą sprawniej się tam dostać właśnie dzięki obecności dekstrozy. Bardziej odżywione mięśnie, to większa wytrzymałość i siła, szybszy przyrost masy mięśniowej, dzięki przyrostowi kreatyny.

KIEDY I JAK STOSOWAĆ DEKSTROZĘ? 

Jak już wspominałam wcześniej, powinna być podawana potreningowo, w okresie dużego braku cukrów po treningu. Wtedy też jest najbezpieczniejsza i nie wywoła zagrożenia dla organizmu, oczywiście spożyta w odpowiednich dawkach.

Dawkowanie dekstrozy należy stosować w umiarze, restrykcyjnie stosując się do zaleceń. Forma, jaką najczęściej można spotkać to proszek albo żel. U osób zawodowo zajmujących się kulturystyką za dozwoloną dzienną dawkę uznaje się od 40 do 70 gramów dekstrozy. Aby zwiększyć efekt, najlepiej przyjmować ją z kreatyną około 5g na porcję.

Dekstroza, inaczej zwana glukozą może być także u osób z hipoglikemią, pozwala na szybsze działanie zaradcze w momentach dużego spadku cukru. Możemy ją dostać w tabletkach, proszku lub żelu.

Nie ma jednej uniwersalnej dawki cukru dla każdego. Dużo zależy od tolerancji cukrów, stanów jelit, intensywności prowadzonych treningów, a także samej formy podania dekstrozy. Zalecam zaczynać od jak najmniejszych dawek, obserwując swój organizm i jego reakcję na cukier dekstrozę, jeśli nie zaobserwujesz efektów ubocznych, stopniowo można zwiększać dawkę, nie przekraczając odpowiednich norm producenta odżywki lub zaleceń lekarza albo specjalisty żywieniowego, pod którego opieką jesteś.

SKUTKI UBOCZNE STOSOWANIA DEKSTROZY

Dekstrozę bardzo łatwo przedawkować, dlatego uczulam na rozważne stosowanie tego suplementu. Kiedy sportowiec przyjmuje zbyt duże ilości, naraża się na zwiększone ryzyko wystąpienia chorób serca i układu nerwowego. Wśród skutków ubocznych i objawów nadmiernego spożycia dekstrozy wymienia się także wahania nastrojów, zaburzenia emocjonalne i zmiany osobowości. Mogą pojawić się problemy z ciśnieniem krwi i istnieje spore zagrożenie cukrzycą. Pamiętać należy, aby nigdy nie stosować dekstrozy jako zamiennika cukru, w codziennym życiu, jej wysoki poziom IG może uszkadzać pracę trzustki.

O czym jeszcze należy pamiętać, stosując dekstrozę? Cukier ten nie powinien być stosowany u osób sporadycznie uprawiających sport o słabej kondycji, które chcą nadrobić brak sił lub słabą regenerację dekstrozą. Zbyt słaba siła na treningach może wynikać ze złego treningu, zbyt rzadkich jednostek treningowych, lub niebezpiecznych zaburzeń jak niedoczynność tarczycy, choroby serca czy anemia.

Cena dekstrozy nie jest wygórowana, warto więc zastanowić się nad jej udziałem w regeneracji po treningach, zwłaszcza u osób trenujących kulturystykę.
 

TREC Gainer MASS XXL - 4800g
 

U osób zwiększających masę mięśniową świetnie sprawdzi się produkt TREC Gainer Mass XXL, który w swoim składzie zawiera dekstrozę, ze względu na formę, czyli proszek jest łatwo i szybko przyswajalna.

OLIMP Dextrex Juice 1000g
 

Jeśli szukasz produktu, który w swoim składzie będzie miał tylko warto przyjrzeć się produktowi marki Olimp. Idealnie nada się jako transporter kreatyny potreningowo.

FA Nutrition Carborade 1kg
 

W poniższym produkcie znajdziesz nie tylko dekstrozę, ale także sacharozę i fruktozę, które dodatkowo wpłyną na rozbudowę masy mięśniowej.

ENERVIT G Endurance Sports - 420g
 

Proszek enervit to dawka węglowodanów wzbogacona o składniki takie jak kofeina i sole mineralne. Polecane zwłaszcza w sportach wydolnościowych w trakcie długo trwającego wysiłku
 

DEXTRO ENERGY Recovery Drink 356g
 

Szukając produktów nie tylko czysto węglowodanowych, ale z dodatkiem białka możemy skorzystać z oferty napoju regeneracyjnego zawierającego w swoim składzie aminokwasy, których transport do mięśni będzie dużo prostszy przy udziale dekstrozy.
 

DEXTRO ENERGY Liquid Gel - Płynny żel energetyczny
 

Płynny żel energetyczny polecany jest głównie w trakcie długotrwałych wysiłków, kiedy nie ma możliwości przygotowania odpowiedniej odżywki, a zależy nam na dostarczeniu energii do organizmu.
 

DEXTRO ENERGY Baton Energetyczny 50g
 

Baton energetyczny to ciekawa alternatywa dla odżywek w postaci koktajli czy żeli. Dodatkowo znajdziemy tam suszone truskawki nadające przyjemnego smaku.

Literatura
1. Bilek M., Stawarczyk K., Pasternakiewicz A., Zawartość glukozy, fruktozy i sacharozy w wybranych napojach typu soft drink, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2014, 95(2), 438–444.
2. Dymkowska-Malesa M., Walczak Z., Suplementacja w sporcie, „Nowiny Lekarskie” 2011, 80(3), 199-204.
3. Greenwood M., Kreider R., Earnerst C., Rasmussen C., Almada A., Differences in creatine retention among three nutritional formulations of oral creatine supplements, „Journal of Exercise Physiology” 2003, 6(2), 37–43.
4. Sun J., Zhao R., Zeng J., Li G., Li X., Characterization of Destrins with Diffrent Dextrose Equivalents, „Molecules” 2010, 15(8), 5162–5173.
5. Tarnopolsky M. A. et al., Creatine-dextrose and protein-dextrose induce similar strength gains during training, „Medicine and science in sport and exercise” 2001, 33(12), 2044–2052.

Skorzystaj ze zniżki:

Autor:
Martyna Wiśniewska, dietetyk kliniczny i doktorantka specjalizująca się w chorobach jelit. W swojej pracy naukowej zajmuje się leczeniem chorób stresozależnych przy pomocy odpowiedniej diety i świadomości ciała. W swojej praktyce dietetycznej podkreśla, że najważniejsze jest całościowe spojrzenie na pacjenta. Przede wszystkim stara się by pożywienie stało się lekarstwem.

Jako dietetyk pomaga w dietoterapii klinincznej, pomaga nie tylko schudnąć, ale i poczuć się lepiej w swoim ciele. W gabinecie przyjmuje pacjentów którym pomaga w: w leczeniu chorób dietozależnych jak cukrzyca, insulinooporność, nadciśnienie, otyłość, miażdżyc, w terapii alergii i nietolerancji pokarmowych w dietoterapii chorób takich jak celiakia, choroba Hashimoto, Leśniowskiego-Crohna, Reumatoidalnym Zapaleniu Stawów, choroby tarczycy. Pacjenci, którzy cierpią na zaburzenia odżywiania, depresję, problemy ze snem, mają problem z przewlekłym stresem lub po prostu chcieliby mieć więcej siły w życiu, mogą liczyć na fachową pomóc