Kalendarz szczepień dziecka

W 1900 roku szczepionka przeciwko ospie była jedyną szczepionką podawaną dzieciom. Do początku lat 50. dzieci rutynowo otrzymywały trzy szczepionki, dla ochrony przed:

• błonicą, 
• krztuścem, 
• tężcem i ospą, 

Do drugiego roku życia maluchy otrzymywały aż pięć zastrzyków. Od połowy lat 80. do harmonogramu dodano wiele szczepionek mających na celu ochronę zdrowia i życia ludzi. Jak rozwinął się kalendarz szczepień ochronnych? Jakie są rodzaje szczepionek i na co warto się szczepić? O tym piszemy poniżej!

 

Co to jest kalendarz szczepień ochronnych dla dzieci?

Kalendarz szczepień ochronnych jest listą powszechnych szczepionek, które Centers for Disease Control and Prevention (CDC) zaleca większości dzieci na świecie. Immunizacja jest sposobem ochrony dziecka przed zachorowaniem na wiele różnych infekcji i chorób. Wiele z tych chorób łatwo przenosi się z dziecka na dziecko i może powodować poważne problemy zdrowotne. Mogą one nawet spowodować śmierć.

 

Kiedy moje dziecko powinno zostać zaszczepione?

Twoje dziecko powinno otrzymać pierwsze dawki większości szczepionek w ciągu pierwszych dwóch lat życia. Do osiągnięcia pełnej ochrony może potrzebować kilku dawek szczepionek. Lekarze zalecają, by dzieci otrzymały pierwszą dawkę szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) w wieku 12 miesięcy lub później. Następnie powinny otrzymać drugą dawkę przed rozpoczęciem nauki w szkole podstawowej (około 4 do 6 roku życia). Twoje dziecko może otrzymać szczepionki dziecięce podczas regularnych badań kontrolnych.

 

Jakie są różne rodzaje szczepionek?

Następujące szczepionki mogą pomóc w ochronie przed poważnymi infekcjami lub chorobami:

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (HepB) - Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B może pomóc w ochronie przed wirusowym zapaleniem wątroby typu B. Harmonogram szczepień dla noworodków obejmuje trzy dawki szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Pierwszą dawkę szczepionki noworodek otrzyma w ciągu 12 godzin od urodzenia. Drugą dawkę otrzyma w wieku od 1 do 2 miesięcy, a trzecią między 6 a 18 miesiącem życia.

Szczepienie przeciwko rotawirusom - Rotawirus (RV) - Szczepionka przeciwko rotawirusom może pomóc w ochronie dziecka przed rotawirusami. Rotawirus jest zakażeniem wirusowym, które może powodować gorączkę, wymioty i biegunkę. Dziecko otrzyma szczepionkę przeciwko rotawirusom w dwóch lub trzech dawkach, począwszy od 2 miesiąca życia.

 

Inne szczepienia obowiązkowe

Błonica, tężec i krztusiec acelularny (DTaP) - Szczepionka DTaP może pomóc w ochronie dziecka przed błonicą, tężcem i krztuścem. Szczepionki dla dzieci zawierają pięć dawek szczepionki skojarzonej DTaP. Pierwszą dawkę dziecko otrzyma w wieku 2 miesięcy, a drugą w wieku 4 miesięcy. Trzecią dawkę otrzyma w wieku 6 miesięcy, czwartą między 15 a 18 miesiącem życia, a piątą między 4 a 6 rokiem życia.

Haemophilus influenzae typ b (Hib) - Szczepionka Hib może pomóc w ochronie przed najczęstszym typem bakterii Haemophilus influenzae. Każdy człowiek otrzyma trzy do czterech dawek szczepionki przeciwko Hib, w zależności od marki. Pierwszą dawkę otrzyma w wieku 2 miesięcy, a drugą w wieku 4 miesięcy. Trzecia dawka może być podana w wieku 6 miesięcy. Ostatnią dawkę otrzymają między 12 a 15 miesiącem życia. Możliwe są niewielkie różnice w tym harmonogramie.

Koniugat pneumokoków (PCV13) - Szczepionka PCV13 może pomóc w ochronie przed zakażeniami bakteryjnymi wywołanymi przez pneumokoki. Infekcje te obejmują zapalenie płuc i zapalenie opon mózgowych. Każdy maluch otrzyma cztery dawki szczepionki PCV13. Pierwszą dawkę w wieku 2 miesięcy, a drugą w wieku 4 miesięcy. Trzecią dawkę dzieci otrzymają w wieku 6 miesięcy, a czwartą między 12 a 15 miesiącem życia.

Inaktywowany poliovirus (IPV) - Inaktywowana szczepionka przeciwko poliovirusowi (IPV) może pomóc chronić dziecko przed zakażeniami polio. Dziecko otrzyma cztery dawki szczepionki IPV. Pierwszą dawkę w wieku 2 miesięcy, a drugą w wieku 4 miesięcy. Trzecią między 6 a 18 miesiącem życia, a czwartą między 4 a 6 rokiem życia.

Grypa - Szczepionka przeciwko wirusowi grypy może pomóc w ochronie dziecka przed grypą (influenzą). Dziecko może otrzymać szczepionkę przeciwko grypie co roku. Może otrzymać jedną lub dwie dawki. Pierwszą dawkę może otrzymać w wieku 6 miesięcy, a drugą co najmniej miesiąc później.

Odra, świnka i różyczka (MMR) - Szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) może pomóc w ochronie dziecka przed odrą, świnką i różyczką. Twoje dziecko otrzyma dwie dawki szczepionki skojarzonej MMR. Pierwszą dawkę między 12 a 15 miesiącem życia, a drugą między 4 a 6 rokiem życia. Szczepionka MMR może być połączona ze szczepionką przeciwko ospie wietrznej (MMRV).

Varicella (VAR) - Szczepionka przeciwko ospie wietrznej (varicella) może pomóc chronić dziecko przed ospą wietrzną. Maluch otrzyma dwie dawki szczepionki przeciwko ospie wietrznej. Pierwszą dawkę  między 12 a 15 miesiącem życia, a drugą między 4 a 6 rokiem życia. Szczepionka przeciwko ospie wietrznej może być połączona ze szczepionką MMR (MMRV).

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (HepA) - Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A może pomóc w ochronie dziecka przed wirusowym zapaleniem wątroby typu A. Wirusowe zapalenie wątroby typu A jest rodzajem choroby wątroby. Twoje dziecko otrzyma szczepionkę przeciwko WZW A w serii dwóch dawek. Pierwsza dawka zostanie podana między 12 a 23 miesiącem życia, a druga co najmniej sześć miesięcy później.

Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - Szczepionka przeciwko HPV może pomóc chronić dziecko przed chorobami wywoływanymi przez niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Do chorób tych należą przedrakowe zmiany szyjki macicy, pochwy i sromu, brodawki narządów płciowych, a nawet nowotwory, w tym rak szyjki macicy, rak odbytu, rak prącia oraz rak głowy i szyi. Jeśli Twoje dziecko ma 15 lat lub więcej, otrzyma szczepionkę przeciwko HPV w trzech dawkach. Drugą dawkę uzyska  dwa miesiące po pierwszej dawce. Ostatnią dawkę otrzymają sześć miesięcy po pierwszej dawce. Dzieci, które rozpoczną szczepienie przeciwko HPV przed ukończeniem 15 roku życia, potrzebują tylko dwóch dawek, podanych w odstępie od sześciu do 12 miesięcy. Dzieje się tak dlatego, że młodsze układy immunologiczne wytwarzają większą odporność.

Meningokoki - Szczepionka przeciwko meningokokom może pomóc chronić dziecko przed chorobą meningokokową. Choroba meningokokowa jest poważnym zakażeniem bakteryjnym, które może powodować zapalenie opon mózgowych. Zapalenie opon mózgowych to poważny obrzęk mózgu i rdzenia kręgowego. Może również prowadzić do sepsy, niebezpiecznego i potencjalnie zagrażającego życiu zakażenia krwi.

Inne szczepionki - Pediatra twojego dziecka może zalecić dodatkowe szczepionki, jeśli maluszek jest w grupie wysokiego ryzyka wystąpienia pewnych infekcji lub chorób. Przedstawi on również zmieniony harmonogram szczepień, jeśli Twoje dziecko pominęło jakieś dawki szczepionek w zalecanych terminach.

 

W jakim wieku dzieci otrzymują szczepionki?

Harmonogram szczepień dla niemowląt rozpoczyna się po urodzeniu. Twój noworodek otrzyma szczepionki w ciągu pierwszych miesięcy życia. Dziecko może otrzymać pewne szczepionki w różnych przedziałach wiekowych. Warto ten temat skonsultować z pediatrą, który po określeniu stanu zdrowia malucha wskaże najlepsze rozwiązania. 

 

Czy szczepionki są bezpieczne?

Szczepionki na choroby wieku dziecięcego są bardzo bezpieczne. Czasami szczepionka powoduje łagodne skutki uboczne, takie jak ból ręki lub nogi albo niska gorączka. Poważniejszy efekt uboczny raczej się nie zdarza. Choroby wieku dziecięcego stanowią większe zagrożenie dla zdrowia dzieci niż szczepionki. Poproś lekarza prowadzącego leczenie malucha, aby opowiedział Ci o ryzyku i skutkach ubocznych każdej podawanej szczepionki. 

 

Kiedy moje dziecko nie powinno być szczepione?

W kilku przypadkach lepiej jest poczekać z podaniem szczepionki. Dzieci, które są bardzo chore, nie powinny w ogóle otrzymać szczepionki. Powody, dla których dziecko powinno poczekać lub nie otrzymać szczepionki mogą być następujące:

• chorowanie  na coś poważniejszego niż przeziębienie,

• wystąpienie złej reakcji po pierwszej dawce szczepionki,

• występowanie nagłych szarpanych ruchów ciała (drgawek), prawdopodobnie spowodowanych przez szczepionkę.

Jaka jest różnica między uodpornieniem a szczepieniem?

Słowa "immunizacja" i "szczepienie" są często używane zamiennie, ale mają nieco inne znaczenie. Jeden termin opisuje konkretne działanie, a drugi proces. Według CDC, szczepienie to czynność polegająca na wprowadzeniu szczepionki w celu uzyskania odporności na określoną chorobę. Definicja immunizacji to proces, w którym szczepienie chroni Cię przed chorobą.

 

Kiedy i dlaczego warto przyjmować szczepionki? 

Jak wszystkie dobre plany, tak i kalendarz szczepień jest bezpieczny i skuteczny w ochronie Twojego dziecka. Opiera się on na tym, jak układ odpornościowy reaguje na szczepionki w różnym wieku oraz na tym, jak prawdopodobne jest to, że będziesz narażony na daną chorobę. Dzięki temu każdy człowiek jest chroniony przed 14 potencjalnie poważnymi chorobami. Z drugiej strony, nie ma żadnych danych potwierdzających, że rozłożenie szczepionek w czasie zapewnia bezpieczną lub skuteczną ochronę przed tymi chorobami. Kto więc analizuje wszystkie badania i dane, aby wiedzieć, jakie terminy i dawki są najlepsze? Setki najlepszych lekarzy, specjalistów od zdrowia publicznego i naukowców opracowuje kalendarz szczepień, aby zapewnić jego bezpieczeństwo i skuteczność.

 

Zalety przyjmowania szczepień 

Opóźnianie szczepień może sprawić, że Twoje dziecko będzie podatne na choroby w okresie, gdy istnieje największe prawdopodobieństwo wystąpienia poważnych powikłań. Pomyśl o szczepionkach jak o kasku dla swojego dziecka. Tak jak sprzęt ochronny chroni je przed poważnymi obrażeniami, tak szczepienie w terminie chroni je przed potencjalnie poważnymi chorobami. Małe dzieci są najbardziej narażone na ryzyko poważnych powikłań chorobowych. Dla Ciebie krztusiec może oznaczać utrzymujący się przez kilka tygodni kaszel, ale dla dzieci poniżej roku życia może być bardzo poważny - nawet śmiertelny. 

Wczesna ochrona - Najlepiej jest szczepić malucha zanim dziecko będzie narażone na niebezpieczne choroby. Jeśli czekasz aż do momentu, kiedy Twoje dziecko może być narażone na poważniejsze schorzenie - np. kiedy zaczyna chodzić do przedszkola lub podczas epidemii choroby - może nie być wystarczająco dużo czasu, aby szczepionka zadziałała. Dlatego też eksperci, którzy ustalili kalendarz szczepień, zwracają tak dużą uwagę na czas szczepienia. Zaprojektowali go tak, aby zapewnić odporność we wczesnym okresie życia, zanim dzieci będą narażone na choroby zagrażające życiu.

Najlepsza ochrona - Twoje dziecko nie będzie miało najlepszej ochrony przed chorobami, dopóki nie otrzyma wszystkich zalecanych dawek. Każda szczepionka jest starannie opracowana, aby chronić przed konkretną chorobą. Niektóre z nich wymagają więcej niż jednej dawki, aby zbudować wystarczająco silną odporność, która ochroni organizm, lub pomoże wzmocnić odporność, która z czasem się obniża. Inne wymagają dodatkowych dawek, aby zapewnić dziecku ochronę w przypadku, gdy pierwsza dawka nie wytworzyła wystarczającej ilości przeciwciał. Każdy człowiek potrzebuje szczepionki przeciwko grypie co roku, ponieważ choroba zmienia się z czasem. Mówiąc wprost, każda zalecana dawka każdej szczepionki z harmonogramu jest ważna.

Ochrona długoterminowa - Przeciwciała matczyne i karmienie piersią nie zapewniają wystarczającej ochrony. Tak jak pomagasz swojemu dziecku nauczyć się chodzić, tak ochrona (przeciwciała), którą przekazałaś swojemu dziecku przed urodzeniem, pomoże chronić malucha przed chorobami w pierwszych miesiącach życia.  Pamiętaj o tym, że twoje dziecko musi w końcu samodzielnie chodzić, tak samo jego układ odpornościowy musi w końcu samodzielnie zwalczać choroby. Szczepionki pomagają chronić Twoje dziecko, gdy matczyne przeciwciała przestaną działać. Jeśli zaszczepisz się przeciwko krztuścowi i grypie będąc w ciąży, możesz przekazać część ochrony swojemu dziecku przed urodzeniem. 

 

Karmienie piersią, a odporność 

Karmienie piersią zapewnia ważną ochronę przed niektórymi infekcjami, ponieważ układ odpornościowy Twojego dziecka rozwija się. Jednak mleko matki nie chroni dzieci przed wszystkimi chorobami. Nawet w przypadku niemowląt karmionych piersią, szczepionki są najskuteczniejszym sposobem zapobiegania wielu schorzeniom. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie kalendarza szczepień ochronnych. Dzięki temu układ odpornościowy dziecka otrzymuje pomoc, której potrzebuje, aby długotrwale chronić dziecko przed chorobami, którym można zapobiec.

 

Szczepienia, a pandemia 

Dzieci, które nie są szczepione zgodnie z harmonogramem, są nie tylko narażone na ryzyko zachorowania, ale mogą również przenosić choroby na inne osoby, które nie są chronione, takie jak noworodki, które są zbyt młode na szczepionki i osoby z osłabionym układem odpornościowym. Szczepiąc swoje dziecko w terminie, nie tylko chronisz je, ale także pomagasz chronić swoich przyjaciół, rodzinę i społeczność.

Program szczepień ochronnych w Polsce jest dobrze zorganizowany. Wskazane są w nim szczepienia obowiązkowe, szczepienia zalecane, czy szczepienia dodatkowe. Kalendarz szczepień obowiązkowych znajdziesz -> tutaj. Obecnie w Polsce w kalendarzu szczepień dzieci wskazuje się, że aby uniknąć chorób zakaźnych należy stosować szczepienia na takie schorzenia jak:

• błonica tężec krztusiec,

• szczepienie przeciwko odrze,

• szczepienie przeciwko gruźlicy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, (kokluszowi), polio, śwince i różyczce.

Co ciekawe, pomimo, że niektóre choroby mogą wywołać poważne powikłania, to nie są one objęte kalendarzem szczepień np. szczepienie przeciwko rotawirusom. Pamiętajmy o tym, by rozmawiać z lekarzem na temat przebiegu poprzedniego szczepienia dzieci, gdyż może to mieć wpływ na reakcje niepożądane. Niemniej jednak, dolegliwości związane z chorobami zakaźnymi (np. zapalenie opon mózgowo rdzeniowych, zgon) są znacznie poważniejsze, niż potencjalne skutki uboczne szczepionek. Szczepienia ochronne oraz obowiązkowe dzieci urodzonych w Polsce są również regulowane przez Ministerstwo Zdrowia. Na stronie rządowej znajdą Państwo wszelkie niezbędne informacje w tym zakresie. 


Suplementy wspierające odporność dzieci i niemowląt:

ENTITIS Baby smak Bananowy (Wsparcie odporności dzieci i niemowląt) 30 saszetek


ESTABIOM Junior (Probiotyk dla dzieci, Wsparcie wrodzonej odporności) 20 Kapsułek


Sambucol Kids (Syrop dla dzieci, Odporność) 120ml



 

Skorzystaj ze zniżki:

Źródła: 

1. https://szczepienia.pzh.gov.pl/kalendarz-szczepien-2022-2/

2. https://www.cdc.gov/vaccines/schedules/easy-to-read/child-easyread.html

3. https://www.nhs.uk/conditions/vaccinations/nhs-vaccinations-and-when-to-have-them

4. https://kidshealth.org/en/parents/immunization-chart.html

5. https://vaccine-schedule.ecdc.europa.eu/

Autor:

Patryk Chodyniecki. Pasjonat kulturystyki, pływania oraz sportów walki. Od ponad 10 lat uprawia amatorsko sporty siłowe, które lubi łączyć na zmianę z boksem, MMA oraz pływaniem. Interesuje się również szeroko pojętą suplementacją oraz dietetyką, którą sukcesywnie wdraża w swoje treningi.