Zapisz się do newslettera!
Migrena - czym jest i jak z nią walczyć?
MIGRENA - CZYM JEST I JAK Z NIĄ WALCZYĆ?
Migrena uznawana jest za jeden z największych typów bólów głowy. Migrenie często towarzyszą inne symptomy takie jak:
- zaburzenia wzroku,
- wrażliwość na słońce,
- mdłości,
- wymioty.
Mimo dużej częstotliwości tego schorzenia, z którym szacuje się, że zmaga się aż 15 % ludności – to do dzisiaj nie udało się precyzyjnie określić, jakie są przyczyny pojawiania się migreny.
Dużo lepiej zrozumiane zostały sposoby analizowania migrenowych bólów głowy - na czym zatem opiera się leczenie migreny?
Migrena (migrenowe bóle głowy) są to jedne z wyróżnianych pierwotnych bólów głowy (zatem takich, jakie nie wynikają z istnienia u chorego jakiegoś innego schorzenia).
Problem ten jest niestety stosunkowo częsty - podaje się, iż z migrenami może się zmagać nawet 15% ogólnoświatowej ludności. Nieco inne są - szczęśliwie - statystyki dotyczące występowania migrenowych bólów głowy w społeczności polskiej, okazuje się bowiem, że w naszym kraju na problem ten choruje blisko 8% mieszkańców.
U przygniatającej większości chorych pierwszy napad migreny pojawia się przed czwartą dekadą życia. Migrena potrafi jednak rozwinąć się właściwie w dowolnym wieku. Zdarza się, iż ten rodzaj bólu głowy może pojawić się już u dzieci czy młodzieży. Prawdopodobne może być też, iż do pierwszego epizodu migreny dojdzie w podeszłym wieku. Migreny zazwyczaj traktowane są za typowo damski problem - słusznie, ponieważ właściwie 3/4 spośród wszystkich osób, które chorują na migreny, to właśnie kobiety.
JAKIE SĄ RODZAJE MIGRENY?
Postęp ataków migrenowych jest zmienny, jednak naukowcom udało się wydzielić dwie podstawowe odmiany migreny:
- BEZ AURY, która istnieje u ok. 80 % pacjentów,
- Z AURĄ, która dotyka ok. 15 % pacjentów.
U następnych 5 % występują różne postacie migreny, jakie do tej pory nie zostały jednolicie sklasyfikowane.
MIGRENA BEZ AURY rozpoczyna się objawami zwiastunowymi, jakie mogą wyprzedzać ból głowy o kilkanaście godzin albo nawet dni. Popularny jest ból tętniący, jednak może też istnieć tępy, rozsadzający albo inny. W przewadze obejmuje jedną połówkę głowy, szczególnie w przestrzeni czoła, skroni oraz oczodołu.
Bólowi mogą towarzyszyć inne sygnały (np. wymioty, światłowstręt, złe znoszenie harmidrów, dreszcze, duszność, zawroty głowy), które niejednokrotnie bardziej przeszkadzają aniżeli sam ból.
Faza bólowa występuje od paru godzin do 2-3 dni. Kończy się zapadnięciem w sen, z którego migrenik budzi się już bez trudności.
Częstotliwość ataków jest różnorodna: od pojedynczych w skali roku do dwóch tygodniowo. Gwoli odmiany, migrena z aurą charakteryzuje się istnieniem określonych schorzeń neurologicznych nazywanych właśnie aurą. Pojawia się po czasie zwiastunów albo bez nich i trwa kilka do kilkunastu minut, po czym ustępuje. Ból głowy zaczyna się po ustaniu aury.
Najpopularniejsze formy aury to:
- wzrokowa, inaczej klasyczna, w jakiej powszechnie pojawia się przed oczami migoczący mroczek, czasem mogą wystąpić braki w polu widzenia albo zniekształcenia lub zmiany barwy otoczenia.
- parestetyczna, jakiej towarzyszą drętwienia lub mrowienia ust oraz dłoni lub palców oraz języka po jednej części ciała (czasem obejmują one połowę ciała), z niedowładem połowiczym, jaki pojawia się na moment w okresie aury oraz zaburzenia mowy.
JAKIE SĄ PRZYCZYNY MIGRENY?
Mimo tego, że migrena jest często spotykaną jednostką chorobową, do dziś nie udało się jednoznacznie ustalić, jakie są jej prawdziwe przyczyny. Powszechnie zakłada się, iż patogeneza migreny jest wieloczynnikowa - wpływ na ów problem mogą mieć także geny, jak również inne czynniki środowiskowe.
O tym, iż uwarunkowania genetyczne potrafią stanowić przyczyny migreny, przekonuje przede wszystkim to, iż chociażby w 2/3 przykładów występuje ona rodzinnie. Popularne są także pewne zaburzenia uwarunkowane genetycznie, których jednym z dowodów są właśnie migrenowe bóle głowy - jako przypadek takiej jednostki można podać zespół CADASIL. O wadze genów w rozwoju migren, przekonać mogą też efekty doświadczeń zrealizowanych na bliźniętach - okazuje się bowiem, iż kiedy jedno z nich zmaga się z migrenowymi bólami głowy, to pojawia się ponad 50% zagrożenie, iż problem tenże pojawi się u drugiego bliźniaka.
Istotne jest również to, iż różne elementy społeczne potrafią mieć związek z atakami migreny u ludzi. Nazywane są one jako elementy wywołujące migrenowe bóle głowy.
Natomiast tak naprawdę zadziwić może to, co dokładnie może sprzyjać migrenom. Pewną rolę w występowaniu migren wydają się odgrywać hormony płciowe. Taki rezultat postawiono na podstawie tego, iż problem częściej powstaje u kobiet, których dotyczą różne sytuacje powiązane ze zmianami stężeń hormonów płciowych w organizmie - takie jak np. menstruacja, brzemienność lub menopauza - mogą być powiązane z migrenowymi bólami głowy.
Podnosić zagrożenie migreny może także zmęczenie, duży stres albo niedostateczna lub nadmierna ilość odpoczynku. Grupa ludzi powiązuje występowanie u siebie migren ze spożywaniem pewnych pokarmów - za takie, które szczególnie mogą sprzyjać migrenom, uznaje się m.in. wysoce przetworzone produkty i pokarmy mające duże zawartości soli. Prowokować migrenę może spożywanie alkoholu oraz picie napojów mających spore ilości kofeiny. Zdarza się również sytuacja, gdzie migrena zwiększa się w związku ze zmianami atmosferycznymi (np. nagłymi przemianami ciśnienia atmosferycznego), jak i potrafi ona pojawiać się po jakimś wysiłku, takim jak nawet stosunek seksualny.
BADANIA NAD MIGRENĄ
Tak jak przyczyn, tak i patomechanizmu migren badaczom nie udało się dotąd precyzyjnie określić. Istnieje kilka co najmniej spekulacji dotyczących tego, które zaburzenia czynności ośrodkowego układu nerwowego implikują wystąpieniem migreny.
Jedną spośród nich jest koncepcja naczyniowa, według której z migrenowymi bólami głowy związana jest pełna kaskada kilku zjawisk. Wedle koncepcji naczyniowej migrena pojawia się, gdy tętnice wewnątrzczaszkowe najpierw się kurczą, potem rozkurczają, aż w efekcie w ich otoczeniu dochodzi do wzrostu swoistego obrzęku.
W obecnej okoliczności ból miałby się pojawiać przez nadmierny przepływ krwi w mózgowiu oraz wymieniany obrzęk, prócz tego warunkować jego istnienie miałoby także zwiększone uwalnianie mediatorów połączonych z odczuwaniem dyskomfortu (np. substancji P).
Inną teorią dotyczącą patomechanizmu migren jest teoria zapalenia tkanki nerwowej, według której schorzenie związane miałoby być z jałowym zapaleniem w systemie nerwowym, które - w ułatwieniu - miałoby podrażniać inne włókna i receptory poprzez to doprowadzać do bólu migrenowego.
Przedstawia się także, iż udział w występowaniu migren mogą mieć także za niskie ilości jednego z neuroprzekaźników w układzie nerwowym - serotoniny. Część naukowców jest z kolei przekonania, iż tak właściwie migrena rozwija się wskutek współwystępowania każdych przytoczonych mechanizmów.
JAKIE SĄ OBJAWY MIGRENY?
Występowanie migreny możemy podzielić na kilka etapów, jednak ich występowanie nie jest obowiązkowe.
FAZA PRODROMALNA (zwiastunowa) migreny - ma miejsce w 77 % ataków, rozpoczynając się w okresie 24 do 48 godzin przed bólem głowy.
Wśród objawów zwiastunowych migreny można wymienić:
§ zwiększone częstość ziewania,
§ zwiększoną drażliwość,
§ sztywność karku,
§ zwiększony apetyt,
§ uczucie euforii,
§ obniżenie nastroju.
Aura migrenowa - ma zastosowanie do około 25% pacjentów z migrenami i polega na obecności przemijających objawów neurologicznych, które trwają zazwyczaj nie dłużej niż jedną godzinę.
Objawy te można podzielić na pozytywne i negatywne.
Objawy pozytywne, to m.in.:
-aura wzrokowa, aura czuciowa, objawy słuchowe oraz ruchowe.
Objawami negatywnymi będą np.
-problemy z kończynami, zaburzenia wymowy, bądź problemy z wzrokiem.
Sygnały aury migrenowej z racji ich rodzaju powinny być sprawdzone przez specjalistę z racji tego, iż analogiczne sygnały potrafią występować przy różnych groźnych chorobach neurologicznych. Osoba nieposiadająca doświadczenia lekarskiego może mieć trudności z rozpoznaniem charakteru oraz przyczyny symptomów.
JAK BOLI GŁOWA PODCZAS MIGRENY?
Ból głowy migrenowy z reguły jest wszechstronny, jednak zdarza się jednostronny oraz posiada skłonność do pulsowania, zwłaszcza przy dużym nasileniu.
Pogłębienie bólu głowy określa się według jedenastostopniowej skali VAS, gdzie 0 znaczy brak bólu głowy, zaś 10 najstraszniejszy ból głowy w życiu.
Poza bólem głowy mogą mieć znaczenia jeszcze sygnały dodatkowe takie jak:
- wrażliwość na światło,
- odgłosy,
- aromaty,
- przeczulica skórna,
- mdłości,
- a nawet wymioty.
Przy wysokim nasileniu bólów głowy praca fizyczna jest szczególnie źle tolerowana z racji dalszego zwiększenia odczuwania niedogodności.
Produkty powiązane z artykułem
JARROW FORMULAS Artichoke (Ekstrakt z Karczocha - Zdrowie Wątroby) 180 kapsułek wegańskich
SWANSON Artichoke Leaves Cynara Scolymus (Liście Karczocha - Wspomaga Trawienie) 60 kapsułek
SWANSON Full Spectrum Garlic (Cloves) -Czosnek- 400mg - 60 kaps
NOW FOODS Organic Red Yeast Rice (Drożdże Czerwonego Ryżu) 600mg - 60 kapsułek wegetariańskich
JAK PRZEBIEGA MIGRENA?
Ból głowy migrenowy praktycznie wcale nie zaczyna się w sposób nagły oraz gwałtowny. W wypadku, gdy ból głowy zacznie się w sposób nagły w przeciągu paru sekund powinno to być powodem natychmiastowego udania się do specjalisty celem sprawdzenia możliwej przyczyny symptomów.
Bóle głowy nieleczone potrafią trwać przez parę godzin, choć mogą się również utrzymywać przez parę dni. Dużo ataków kończy się we śnie. Występowanie bólów głowy w nocy, rozbudzających podczas odpoczynku powinno nakłonić do konsultacji u lekarza celem sprawdzenia przyczyny symptomów.
FAZA POMIGRENOWA (postdromalna) - jest możliwa po ustaniu bólu głowy, gdy gwałtowne ruchy głową mogą nasilać bóle głowy. Chory może w tym czasie poczuć się zmęczony bądź rzadziej odczuwać lekką euforię. Dokładne kryteria rozpoznania migreny są opisane w trzeciej edycji Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy (ICHD-3). Wykrycie migreny oparte jest przede wszystkim na rekonesansie.
JAK WYLECZYĆ MIGRENĘ?
- Odpowiednia dieta
Migrenie służy m.in. czarna czekolada. Bólów głowy nie generuje biała czekolada, jeżeli więc jesteś łasuchem – możesz po nią sięgać. Lepiej zrezygnować z mandaryńskich dań, gdyż mają wiele glutaminianu sodu. Analogicznie jest z zupkami w proszku, kostkami rosołowymi. Migreną potrafi się zakończyć jedzeniem owoców, skorupiaków, serów pleśniowych, nabiału feta, parmezanu oraz mozzarelli. Serki topione, białe oraz twarogi z reguły nie dają takich dolegliwości. Jeżeli myślisz, iż ból prowokuje jakiś artykuł pokarmowy, wyeliminuj go z diety na jakiś okres. Staraj się jadać o określonych godzinach, natomiast jeżeli nie możesz zjeść posiłku, zastąp go zdrową zagrychą, a nie słodkościami.
- Zadbaj o suplementację
W profilaktyce migrenowej chwali się przede wszystkim stosowanie magnezu (500 mg dziennie). Poniektórzy eksperci twierdzą, iż aby zapobiec migrenie, potrzebne jest stosowanie 50 mg dziennie niacyny (kwas nikotynowy, witamina PP), 2 razy dziennie po 25 mg pieprzu tureckiego oraz w takiej samej ilości zasuszonych liści ze złocienia maruny.
- Zrezygnuj z alkoholu
Napady migreny zazwyczaj pojawiają się po spożyciu czerwonego wina, sherry oraz porto. Związków fenolowych, jakie bywają przyczyną ucisku głowy, nie ma w białym winie.
- Polub ciszę
Unikaj hucznych dyskotek, masowych imprez, recitali, słuchania muzyki poprzez słuchawki. Poproś domowników, aby głośnej muzyki słuchali w słuchawkach. Zakupy staraj się robić wcześnie, kiedy w centrach handlowych jest spokojnie. Starannie zasłaniaj okna, by nie denerwowały cię migające neony albo lampy uliczne.
- Wizyta u specjalisty
Nowoczesna medycyna włada wieloma środkami, jakie przynoszą ulgę w cierpieniu oraz pozwolają przerwać atak migreny.
Ustal z lekarzem (najlepiej neurologiem), jakie środki dostępne bez recepty możesz używać, jeśli czujesz zbliżający się atak. Jeśli są one zbyt słabe, poproś, żeby wypisał ci receptę na triptany, czyli środki hamujące atak.
- Właściwe miejsce
Cierpiącym na migreny nie służy silny, chłodny nadmorski wiatr, ostre słońce, duże ciśnienie w górach, wiatr halny i wilgotne tropikalne powietrze.
- Jedzenie
Niedosyt może być podstawą ataku migrenowego, dlatego nie opuszczaj posiłków, nie przejadaj się również. Migrenowcom odradza się używanie ostrych kuracji odchudzających albo tzw. oczyszczających.
- Masaż
Specjaliści zalecają, by przede wszystkim się odprężyć, spożyć małą zakąskę, napić się słodkiej herbaty, kawy czy naparu z pierwiosnka leczniczego albo stokrotki. Jeśli to możliwe, warto się położyć w ciemnym oraz cichym pokoju. Poszczególnym osobom pomaga relaksujący masaż (karku oraz głowy) lub wcieranie w skronie olejków zapachowych, np. migrenolu. Należy też pamiętać, aby jak najszybciej przyjąć zalecone leki.
- Odpoczynek
Staraj się dużo odpoczywać, spędzać czas w ruchu na świeżym powietrzu. Istotne jest, by nauczyć się odreagowywać zdenerwowania oraz stres. Cierpiącym na migreny poleca się kontemplacje oraz jogę. Należałoby także zadbać o uregulowany rytmu dnia. Wysypiaj się, ale pamiętaj, że za długie wylegiwanie się w łóżku ma tak samo negatywne skutki jak brak odpoczynku. Kładź się o tej samej porze, nie zarywaj nocy. W weekend wstawaj o zwykłej godzinie – unikniesz tzw. migreny weekendowej, która pojawia się w soboty oraz niedziele, gdy próbujemy nadrobić zaległości w spaniu.
- Zapach
Ostre czy silne aromaty potrafią cię nie tylko irytować, lecz również być przyczyną napadu migrenowego. Unikaj zatem ostrych perfum, szczególnie tych na podstawie piżma. Poproś także o to swoich bliskich. Jeśli planujesz używać perfumowanych kosmetyków, wybieraj te o niewielkiej nucie kwiatowej. W domu, szczególnie w kuchni oraz łazience, zainstaluj współczesne wyciągi, jakie oczyszczą powietrze. Nie stosuj kadzidełek ani świec zapachowych.
DuoLife Medical Formula ProMigren® (Układ nerwowy) 60 Kapsułek
ALINESS Niacyna, Amid Kwasu Nikotynowego 500 mg - 100 kapsułek wegetariańskich
Skorzystaj ze zniżki:
ŹRÓDŁA:
-
"Effectiveness of acupuncture treatment of women with menopausal syndrome applying and not applying hormonal replacement therapy"
-
Antoni Prusiński, Migrena – główna przyczyna przewlekłych i nawracających bólów głowy. Część II: Leczenie., Przewodnik Lekarza, 2004, 53-65.
-
Young CA., Humphrey PR., Ghadiali EJ., Klapper PE., Cleator GM. Short-term memory impairment in an alert patient as a presentation of herpes simplex encephalitis. „Neurology”, s. 260–1, styczeń 1992.
AUTOR:
Patryk Chodyniecki. Pasjonat kulturystyki, pływania oraz sportów walki. Od ponad 10 lat uprawia amatorsko sporty siłowe, które lubi łączyć na zmianę z boksem, MMA oraz pływaniem. Interesuje się również szeroko pojętą suplementacją oraz dietetyką, którą sukcesywnie wdraża w swoje treningi.
