Martyna Wiśniewska
Witamina B12- niezbędny składnik naszej codziennej diety.
WITAMINA B12, CO TO TAKIEGO?
Pewnie nieraz słyszałeś o witaminie B12. Może nie jesz mięsa albo jesz go mało i ktoś wspomniał, że możesz być narażony na niedobór tej witaminy. A może cierpisz na anemię i lekarz zasugerował, że może to być wynik niewłaściwej diety oraz zbyt niskiej podaży witaminy b12?
Ten wpis jest dla Ciebie!
Witamina B12 to dokładniej kobalamina, związek należący do grupy witamin B. Spełnia niebagatelną funkcję w ludzkim organizmie, chroniąc układ krwionośny i nerwowy. Bierze udział w syntezie serotoniny, która jako neuroprzekaźnik odpowiada za stan psychiczny naszego organizmu. Często niedobory serotoniny, mogą być przyczyną niedoborów witaminy B12, przyczyniają się do powstawania i nasilania stanów depresyjnych. Witamina B12 jest szalenie istotna u osób trenujących lub zwiększających swoją aktywność fizyczną, odpowiada ona bowiem za produkcję czerwonych krwinek.
Proces wchłaniania witaminy przebiega następująco. Pierwszym etapem jest odcięcie jej od białek w żołądku, dzieje się tak dzięki obecności kwasu solnego i enzymu trawiącego białka- pepsyny. Następnie witamina wiąże się z białkami R – haptokorynami, tak by mogła zostać przetransportowana do jelita. W jelitach na taki kompleks działają proteinazy, które pozwalają witaminie B12 odłączyć się i połączyć z czynnikiem Castla. Taki kompleks ma możliwość połączenia się z receptorem zlokalizowanym w jelicie, a po wchłonięciu do komórki jelita kompleks się rozpada i witamina b12 dostaje się do krwi.
PRZYCZYNY NIEDOBORU
Najczęstszą przyczyną jest anemia. Z niedoborem witaminy B12, bardzo mocno związany jest też poziom homocysteiny. Jest to produkt, powstający w wyniku rozpadu białek. Dodać należy, że produkt ten, nie jest pożądany w naszym organizmie, a nadmiar homocysteiny może być powodem powstawania blaszek miażdżycowych. Znów te, mogą powodować zawał mięśnia sercowego, czy udar.
Dosyć często stwierdza się niedobór witaminy B12, ale jakie mogą być tego przyczyny? Często choroby jelit, a co za tym idzie, uboga flora bakteryjna, może powodować problemy z magazynowaniem i wchłanianiem witaminy B12. Kolejnym przykładem może być też problem ze zbyt wysokim pH (zasadowym) w żołądku, który wywołuje niedobór soków żołądkowych, a te wtórnie problemy z florą i niedobór witaminy B12.
Także osoby otyłe, które poddały się operacji bariatrycznej, są szczególnie narażone na niedobór witaminy B12. W związku z taką operacją powierzchnia wchłaniania jest dużo mniejsza, a czas przebywania pokarmu w przewodzie pokarmowym, dużo krótszy. Skutkować to może niedostatecznym strawieniem przez enzymy, zjedzonego pokarmu.
Choroby autoimmunologiczne, a także niedoczynność tarczycy mogą także powodować niedobory witaminy B12.
OBJAWY NIEDOBORU
Zauważyłeś u siebie dziwne objawy?
Częściej się męczysz?
Masz problemy z koncentracją?
Koniecznie zrób wyniki krwi, skonsultuj ze specjalistą, bo mogą to być objawy niedoboru witaminy b12. Szczególnie narażone na niedobory są osoby na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej, osoby starsze. Jeśli jesteś po operacji resekcji żołądka, także powInieneś wziąć pod uwagę suplementację tą witaminą. Po operacji żołądka często obserwuje się problemy z wchłanianiem. Podobnie, jeśli chorujesz na celiakie, albo podejrzewasz u siebie problemy z przyswajalnością składników mineralnych i witamin, należy wykonać badania kontrolne i rozpocząć dietę oraz suplementację w przypadku niedoboru. U osób, które przewlekle chorują na chorobę Leśniowskiego-Crohna, stany zapalne śluzówki żołądka możemy spodziewać się niedoborów witaminy b12.
Według wyników badań, prowadzonych przez naukowców, niedobór witaminy B12 może przyczyniać się do rozwoju choroby Alzheimera. Chorzy bardzo często cierpią na podwyższony poziom homocysteiny, który jak już wiesz, może być wskaźnikiem niedoboru witaminy B12.
Jeśli, któryś z poniższych objawów pojawił się u Ciebie, wykonaj wyniki badań i skonsultuj się ze specjalistą.
- Z początku niedobór witaminy B12, może być mylony z innymi chorobami. Powinno Cię zaniepokoić, jeśli w ostatnim czasie zaobserwowałeś u siebie, męczliwość, ospałość, zmęczenie, spłycenie oddechu, przyśpieszenie rytmu serca.
- Objawami niedoboru może być utrata smaku, gładki lśniący „język bawoli” objawiający się pieczeniem języka, wstręt do mięsa i produktów smażonych, utrata wagi, zaparcia, nudności i biegunki.
- Często u osób cierpiących na niedobór witaminy B12 zauważalna jest bladość skóry, tzw. zajady znajdujące się w kącikach ust, bóle głowy i zawroty. Problemy z trądzikiem, wysypki, wypadanie włosów, to też sygnał, żeby wykonać badanie poziomu witaminy B12.
- Już wiesz, że witamina B12 ma ogromny wpływ na układ nerwowy, jej niedobór może skutkować mrowieniem kończyn dolnych i górnych, utratę czucia głębokiego, problemy z zachowaniem stabilności chodu, osłabienie wzroku.
- Nasza psychika także może dawać sygnały, których możemy nie skojarzyć z niedoborem witaminy B12 i zignorować.
Do nich należą: zaburzenia depresyjne, stany podwyższonego pobudzenia, zmiany w zachowaniu, zaburzenia pamięci, a nawet demencje. U dzieci zauważalne opóźnienie wzrostu, może być także spowodowane niedoborem tej witaminy. Dzieci, u których stwierdzono autyzm, bardzo często mają problemy z różnorodną dietą, w związku z tym u nich także może pojawiać się niedobór tej witaminy.
CZY MOŻNA PRZEDAWKOWAĆ WITAMINĘ B12?
Raczej nie, ale stosowanie suplementacji w nadmiarze, nieodpowiednio dopranej, bez nadzoru specjalisty, może doprowadzić do powstania reakcji alergicznej na witaminę b12. Natomiast, witamina ta ze względu na swoją rozpuszczalność w wodzie, nie jest gromadzona, a jej nadmiar wydalany jest z potem i moczem.
WITAMINA B12 W CODZIENNEJ DIECIE
Najwięcej tej witaminy, znajdziesz w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak jajka, mleko, nabiał i mięso, zwłaszcza podrobach. Dzieje się tak dlatego, że produkcja witaminy jest wykonywana przez bakterie żyjące w układzie pokarmowym zwierząt.
Ze źródeł poza zwierzęcych można zaliczyć drożdże spożywcze oraz fermentowane ziarna soi w postaci gęstej pasty miso, a także pieczarki. Duża ilość produktów, specjalnie przeznaczonych dla osób na diecie wegetariańskiej jest wzbogacana w witaminę b12, jak na przykład płatki śniadaniowe.
Poza tym obserwuje się, że w przetworach warzywnych zawierających kwas mlekowy, jak kapusta kiszona, ogórki kiszone, mają śladowe ilości witaminy B12. Ze względu na dobroczynne działanie produktów fermentowanych na florę jelitową, poleca się włączenie ich w jak największej ilości do diety.
JAK SUPLEMENTOWAĆ?
Co robić, żeby nie dopuścić do niedoborów? Przede wszystkim urozmaić dietę w produkty bogate w witaminę B12, ale jeśli chorujesz na schorzenia jelit, albo inne uniemożliwiające Ci dostarczenie odpowiedniej dawki witaminy z pożywienia, powinieneś skontaktować się ze specjalistą w sprawie suplementacji.
Dzienne zapotrzebowanie dla osób zdrowych bez niedoborów wynosi:
2 mikrogramy u osoby dorosłej, 2,2 mikrograma u kobiety w ciąży i 2,6 u kobiety karmiącej.
Jeśli jednak już zdecydujesz się na suplementacje, pamiętaj o paru zasadach, tak by suplementacja była skuteczna, a wchłanianie witaminy B12 jak największe. Poleca się, żeby uzupełniać oprócz witaminy B12, także kwas foliowy. Jeśli w zaleconej suplementacji masz witaminę C, pamiętaj że przerwa między przyjęciem witaminy C, a witamin B12, powinna być przynajmniej godzinna. Wszelkie używki, powinny zostać wyeliminowane, bardzo źle działają na proces wchłaniania w jelitach, uniemożliwiając wnikanie związkom aktywnym do komórek jelita.
JAKI PRODUKT WYBRAĆ?
Najważniejsze, żeby dawka była wyższa od dziennego zapotrzebowania, tabletka powinna także mieć działanie obniżające poziom homocysteiny. Wysoka homocysteina to nie tylko niedobór witaminy B12, ale także B6, biotyny i kwasu foliowego. Dobrze więc wybrać od razu preparat zawierający wszystkie te składniki. Forma, w jakiej przyjmujemy suplementację, też nie jest bez znaczenia. Najlepiej przyswajalną formą witaminy B12 jest metylokobalamina.
PONIŻEJ KILKA POLECANYCH PRODUKTÓW:
Doctor's Best Chewable Fully Active B12
Forma metylokobalaminy. 1 tabletka zawiera 500 mcg.
Witamina B12- Jarrow Formulas Methyl b12
Tutaj także, dostępną mamy postać metylowaną. 1 tabletka zawiera 100cmg witaminy B12.
Przy większych niedoborach poleca się ten produkt:
JARROW FORMULAS Methyl B-12 2500mcg 100 pastylek
Forma metylowana witaminy b12, ale w jednej pastylce znajdziemy aż 2500mcg
Największa dostępna ilość w tabletkach można znależć w tym produkcie firmy Natrol :
NATROL Witamina B-12 Fast Dissolve 5000mcg - 100 tabletek
Witamina B12 jest podana w formie cyjankobalminy, a jedna kapsułka zawiera 5000mcg
Kompleks witamin z grupy B - Doctor's Best Fully Active B-Complex - 30 kaps.
W tym produkcie, oprócz metylokobalaminy, znajdziemy całą grupę witamin z grupy B, między innymi witamina B3- niacyna, witamina B1- tiamina, biotyna, witamina b8, witamina b2, oraz nasza witamina B12, także w postaci metylokobalminy. 1 kapsułka zawiera 1000 mcg witaminy B12
Oprócz diety, suplementacji tabletkami, często z najpoważniejszych form niedoborów leczy się zastrzykami z witaminy B12. Podaje się je domięśniowo, jednakże mnogość skutków ubocznych karze zastanowić się nad zasadnością takiej formy suplementacji i zastosować ja tylko przy przewlekłym osłabieniu organizmu wywołanym niedoborem witmiany B12.
Kośmider A, Czaczyk K, Witamina B12-budowa, biostyneza, funkcje i metody oznaczania., Żywność. Nauka. Technologia i Jakość., 2010, 5(72)
Gawęcki J. Witaminy, praca zbiorowa, Biblioteczka Olimpiady Wiedzy o Żywieniu, 2000
Zabrocka J, Wojszel Z, Niedobór witaminy B12 w wieku podeszłym – przyczyny, następstwa, podejście terapeutyczne, Geriatria 2013, 7
Oceń tekst
Martyna Wiśniewska
Jako dietetyk pomaga w dietoterapii klinincznej, pomaga nie tylko schudnąć, ale i poczuć się lepiej w swoim ciele. W gabinecie przyjmuje pacjentów którym pomaga w: w leczeniu chorób dietozależnych jak cukrzyca, insulinooporność, nadciśnienie, otyłość, miażdżyc, w terapii alergii i nietolerancji pokarmowych w dietoterapii chorób takich jak celiakia, choroba Hashimoto, Leśniowskiego-Crohna, Reumatoidalnym Zapaleniu Stawów, choroby tarczycy. Pacjenci, którzy cierpią na zaburzenia odżywiania, depresję, problemy ze snem, mają problem z przewlekłym stresem lub po prostu chcieliby mieć więcej siły w życiu, mogą liczyć na fachową pomóc
Jako dietetyk pomaga w dietoterapii klinincznej, pomaga nie tylko schudnąć, ale i poczuć się lepiej w swoim ciele. W gabinecie przyjmuje pacjentów którym pomaga w: w leczeniu chorób dietozależnych jak cukrzyca, insulinooporność, nadciśnienie, otyłość, miażdżyc, w terapii alergii i nietolerancji pokarmowych w dietoterapii chorób takich jak celiakia, choroba Hashimoto, Leśniowskiego-Crohna, Reumatoidalnym Zapaleniu Stawów, choroby tarczycy. Pacjenci, którzy cierpią na zaburzenia odżywiania, depresję, problemy ze snem, mają problem z przewlekłym stresem lub po prostu chcieliby mieć więcej siły w życiu, mogą liczyć na fachową pomóc