Patryk Chodyniecki
Data aktualizacji: 28-08-2024
Co to jest sukraloza?
JAK SUKRALOZA DZIAŁA NA ORGANIZM I KTO MOŻE JĄ SPOŻYWAĆ?
Sukraloza to jeden z najpopularniejszych sztucznych słodzików, który od lat cieszy się uznaniem jako alternatywa dla cukru. Ten niskokaloryczny substytut, odkryty przypadkowo w latach 70. XX wieku, stał się szeroko stosowany w produktach spożywczych.
W artykule przyjrzymy się, jak sukraloza jest wytwarzana, co dzieje się z nią po spożyciu oraz jakie ma potencjalne skutki dla zdrowia.
Zbadamy również, czy jej spożywanie jest bezpieczne, zwłaszcza w kontekście dzieci, kobiet w ciąży i osób z cukrzycą, oraz omówimy kontrowersje związane z jej długoterminowym wpływem na organizm.
- CO TO JEST SUKRELOZA?
- JAK POWSTAJE SUKRALOZA?
- CO SIĘ DZIEJE Z SUKRALOZĄ PO SPOŻYCIU?
- SUKRALOZA, A ILOŚĆ CUKRU WE KRWI
- CZY SPOŻYWANIE SUKLAROZY JEST BEZPIECZNE?
- CZY DZIECI MOGĄ SPOŻYWAĆ SUKLAROZĘ?
- CZY KOBIETY W CIĄŻY I KARMIĄCE PIERSIĄ MOGĄ SPOŻYWAĆ SUKRALOZĘ?
- CZY OSOBY Z CUKRZYCĄ MOGĄ SPOŻYWAĆ SUKRALOZĘ?
- WPŁYW SUKRALOZY NA ZMNIEJSZENIE MASY CIAŁA
- SKUTKI UBOCZNE I ZAGROŻENIA
- CZY SUKRALOZA JEST SZKODLIWA?
- NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE O SUKERLOZIE
CO TO JEST SUKRELOZA?
Sukraloza to sztuczny słodzik o zerowej kaloryczności, który zyskał popularność jako alternatywa dla cukru. Jest produkowana w wieloetapowym procesie chemicznym, podczas którego trzy grupy wodorowo-tlenowe w cząsteczce cukru są zastępowane atomami chloru. To właśnie dzięki tej modyfikacji sukraloza staje się około 600 razy słodsza od cukru, ale jednocześnie nie jest metabolizowana przez organizm, co oznacza, że nie dostarcza kalorii. Sukraloza była odkryta przypadkowo w 1976 roku, kiedy brytyjski naukowiec błędnie zinterpretował instrukcje dotyczące testowania nowej substancji i zamiast ją testować, spróbował jej. Wynik? Jeden z najpopularniejszych słodzików na świecie.
Jednym z głównych atutów sukralozy jest jej brak gorzkiego posmaku, który występuje w przypadku innych słodzików, takich jak aspartam czy sacharyna. To sprawia, że sukraloza jest szeroko stosowana w produktach spożywczych, takich jak napoje bezcukrowe, słodycze, gumy do żucia czy wyroby piekarnicze. Sukraloza charakteryzuje się także wysoką stabilnością w różnych warunkach, co pozwala na jej wykorzystanie w produktach poddawanych obróbce termicznej, takich jak pieczenie czy gotowanie.
Choć sukraloza jest uważana za bezpieczną dla większości ludzi, istnieje pewna debata na temat jej długoterminowego wpływu na zdrowie, zwłaszcza w kontekście mikrobioty jelitowej. Niektóre badania sugerują, że sukraloza może wpływać na równowagę bakterii w jelitach, jednak obecne dane są wciąż niejednoznaczne. Sukraloza pozostaje jednak popularnym wyborem dla osób szukających alternatywy dla cukru, szczególnie w dietach niskokalorycznych i niskowęglowodanowych.
JAK POWSTAJE SUKRALOZA?
Sukraloza jest wytwarzana w procesie, który rozpoczyna się od zwykłego cukru stołowego tj. sacharozy. Jednak sukraloza sama w sobie nie jest cukrem. Trzy wybrane grupy hydroksylowe w cząsteczce sacharozy są zastąpione trzema atomami chloru. Struktura sukralozy zapobiega rozkładaniu jej przez enzymy w przewodzie pokarmowym, co jest nieodłączną częścią jej bezpieczeństwa.
CO SIĘ DZIEJE Z SUKRALOZĄ PO SPOŻYCIU?
Większość, bo aż 85% spożywanej sukralozy jest wydalana z organizmu w postaci niezmienionej z kałem. Z niewielkiej ilości, która jest wchłaniana tj. około 15 %, żadna nie jest rozkładana na energię, co powoduje, że sukraloza nie dostarcza żadnych kalorii. Cała wchłonięta sukraloza jest szybko wydalana z moczem.
SUKRALOZA, A ILOŚĆ CUKRU WE KRWI
Przyjmuje się, że sukraloza ma niewielki wpływ na poziom cukru we krwi i insulinę albo też nie ma go wcale. Jedno badanie z udziałem 17 osób z ciężką otyłością, które nie spożywały regularnie tych słodzików, wykazało, że sukraloza podwyższyła poziom cukru we krwi o 14%, a poziom insuliny o 20%. Kilka innych badań na osobach o średniej wadze, które nie miały żadnych istotnych schorzeń, nie wykazało natomiast żadnego wpływu na poziom cukru we krwi i insuliny. Co istotne, wszelkie badania obejmowały osoby, które regularnie zażywały sukralozę.
Wniosek jest zatem prosty: jeśli sukraloza nie jest spożywana regularnie, istnieje możliwość, że jej stosowanie przyniesie zmiany poziomu cukru we krwi i insuliny. Jednak, jeśli jesteś przyzwyczajony do jej jedzenia, prawdopodobnie nie odniesie ona wpływu na poziom cukru.
CZY SPOŻYWANIE SUKLAROZY JEST BEZPIECZNE?
Odpowiedź brzmi: tak. Po przeprowadzeniu ponad 100 badań w zakresie bezpieczeństwa stwierdzono, że sukraloza jest bezpieczna. W 1998 roku FDA zatwierdziła jej stosowanie jako słodzika w 15 określonych kategoriach żywności. Z kolei w 1999 roku FDA rozszerzyła swoje przepisy, uznając sukralozę za „słodzik ogólnego przeznaczenia”, co oznacza, że została ona dopuszczona do stosowania w każdym rodzaju żywności lub napojach.
Wiodące światowe organy ds. zdrowia, takie jak Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA), doszły do wniosku, że sukraloza jest bezpieczna dla jej zamierzonego zastosowania - bezpieczeństwo produktu zostało potwierdzone także przez Japońskie Ministerstwo Zdrowia, Pracy i Opieki Społecznej, Standardy żywności - Australia Nowa Zelandia oraz organizację Zdrowie Kanady.
Jeśli chodzi o dawkowanie, FDA ustaliło dopuszczalne dzienne spożycie (ADI) sukralozy na 5 miligramów (mg) na kilogram (kg) masy ciała na dzień.
CZY DZIECI MOGĄ SPOŻYWAĆ SUKLAROZĘ?
Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby dzieci również spożywały suklarozę. Organy ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, takie jak FDA i JECFA, doszły do wniosku, że sukraloza jest bezpieczna dla dorosłych, ale również i dla dzieci.
Sukraloza może dodawać słodyczy do jedzenia i napojów dziecka, nie przyczyniając się do spożywania kalorii lub dodawania cukrów. Sukraloza nie jest próchnicogenna ani podatna na fermentację jak cukry, więc nie zwiększa ryzyka próchnicy zębów.
CZY KOBIETY W CIĄŻY I KARMIĄCE PIERSIĄ MOGĄ SPOŻYWAĆ SUKRALOZĘ?
Zdaniem EFSA, FDA i JECFA spożywanie niskokalorycznych słodzików w ramach odpowiednich ADI jest bezpieczne dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią. Badania wykazały, że sukraloza nie ma negatywnego wpływu na płód i nie są znane żadne skutki uboczne spożywania sukralozy. Z uwagi na to, że tylko niewielkie ilości sukralozy są wchłaniane do krwiobiegu, jej ilość w mleku matki jest niewielka. Wszystkie kobiety w ciąży lub karmiące potrzebują niezbędnych składników odżywczych i kalorii do optymalnego wzrostu i rozwoju dziecka, przy czym należy uważać, aby nie przekraczać swoich potrzeb.
CZY OSOBY Z CUKRZYCĄ MOGĄ SPOŻYWAĆ SUKRALOZĘ?
Pokarmy i napoje zawierające sukralozę są często polecane osobom chorym na cukrzycę, jako alternatywa dla pokarmów i napojów słodzonych cukrem oraz jako sposób na zaspokojenie apetytu, przy jednoczesnym kontrolowaniu spożycia węglowodanów. Szeroko zakrojone badania pokazują, że sukraloza nie podnosi poziomu glukozy we krwi, ani w żaden inny sposób nie wpływa na zarządzanie poziomem glukozy we krwi. Zdaniem ekspertów w dziedzinie żywienia, medycyny, aktywności fizycznej i zdrowia publicznego niskokaloryczne słodziki mają neutralny wpływ na hemoglobinę A1C, insulinę oraz glikemię na czczo i po posiłkową, a ich stosowanie przez chorych na cukrzycę może przyczynić się do lepszego zarządzania glikemią.
WPŁYW SUKRALOZY NA ZMNIEJSZENIE MASY CIAŁA
Zastąpienie żywności i napojów słodzonych niskokalorycznych słodzikami takimi jak sukraloza może odgrywać rolę w utracie wagi i/lub kontroli wagi, co wykazano w licznych badaniach klinicznych. Należy zauważyć, że utrata i utrzymanie masy ciała wymaga wielu jednoczesnych działań. Dokonanie pojedynczej zmiany, takiej jak zastąpienie niskokalorycznymi słodzikami pełnokalorycznych produktów zawierających cukier, to tylko jeden składnik.
Styl życia i praktyki behawioralne m.in. zdrowe odżywianie, regularne ćwiczenia, wystarczająca ilość snu i utrzymywanie sieci wsparcia społecznego są ważnymi czynnikami w osiąganiu celów związanych z utratą wagi i utrzymaniem wagi.
Wszystkie rodzaje żywności i napojów, w tym te zawierające sukralozę, mogą mieć swoje miejsce w wielu zdrowych nawykach żywieniowych. Sukraloza została zatwierdzona przez FDA jako dodatek do żywności od dwóch dekad, a jej bezpieczeństwo zostało uznane przez wiele międzynarodowych organów ds. zdrowia.
SKUTKI UBOCZNE I ZAGROŻENIA
Jeśli chodzi o zagrożenia związane z sukralozą, to przyjmuje się, że sukraloza może wpływać na zdrowie jelit. Badania na gryzoniach wskazują, że sukraloza może modyfikować mikroflorę jelitową i może eliminować niektóre z tych dobrych bakterii, prowadząc do zapalenia narządów wewnętrznych, takich jak wątroba.
1. Badania in vivo pokazują, że sukraloza może zmieniać także poziom hormonów w przewodzie pokarmowym, prowadząc do nieprawidłowości, które z kolei mogą przyczyniać się do zaburzeń metabolicznych, takich jak otyłość, a nawet cukrzyca typu
2. Badania pokazują również, że zmiany metaboliczne spowodowane sukralozą mogą prowadzić do nietolerancji glukozy, co jednocześnie zwiększa ryzyko cukrzycy. Konieczne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć związek między sukralozą a zdrowiem jelit, w tym więcej badań na ludziach.
3. Wskazuje się także, że niebezpieczne może być również gotowanie z sukralozą. W wysokich temperaturach — takich jak gotowanie lub pieczenie — sukraloza może rozpadać się, tworząc potencjalnie toksyczne związki chlorowane.
Słodziki i sukraloza mogą bardzo dobrze zastępować cukier. Należy jednak pamiętać, że słodkie pokarmy w nadmiarze - niezależnie od tego, czy są słodzone cukrem, czy słodzikami, to mogą być szkodliwe. Pamiętajmy o tym, że cukier występuje wśród wielu produktów spożywczych. Warto zatem zadbać o to, by spożywać go jak najmniej.
CZY SUKRALOZA JEST SZKODLIWA?
Większość badań wskazuje, że sukraloza jest bezpieczna do spożycia w zalecanych ilościach.
Została ona zatwierdzona przez wiele międzynarodowych organizacji zajmujących się bezpieczeństwem żywności, w tym FDA i EFSA. Jednak niektóre nowsze badania sugerują potencjalne negatywne skutki długotrwałego stosowania sukralozy, szczególnie w dużych ilościach.
Wskazuje się na możliwy wpływ na mikroflorę jelitową, metabolizm glukozy czy wydzielanie insuliny. Ponadto, sukraloza może rozkładać się w wysokich temperaturach, tworząc potencjalnie szkodliwe związki.
Dlatego, choć oficjalnie uznawana za bezpieczną, sukraloza powinna być spożywana z umiarem, a osoby z problemami zdrowotnymi powinny skonsultować jej stosowanie z lekarzem.
NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE O SUKERLOZIE:
1. Czym jest sukraloza?
Sukraloza to syntetyczny słodzik, będący pochodną sacharozy, około 600 razy słodszy od cukru stołowego. Jest oznaczana jako dodatek do żywności symbolem E955. Została odkryta przypadkowo w 1976 roku przez naukowców z Queen Elizabeth College w Londynie i od tego czasu znalazła szerokie zastosowanie jako substytut cukru.
2. Proces produkcji
Sukraloza jest wytwarzana poprzez chemiczną modyfikację cząsteczki sacharozy, gdzie trzy grupy hydroksylowe (-OH) są zastępowane atomami chloru. Dzięki tej modyfikacji sukraloza nie jest metabolizowana przez organizm i nie dostarcza kalorii, co czyni ją idealnym słodzikiem dla osób na diecie odchudzającej i tych, które chcą unikać cukru.
3. Stabilność i zastosowanie
Sukraloza jest stabilna w szerokim zakresie temperatur (do 119°C) i pH, co pozwala na jej użycie w wielu produktach spożywczych, takich jak napoje gazowane, odżywki białkowe, gumy do żucia, jogurty, a także produkty typu "light". Jest również termostabilna, co oznacza, że zachowuje swoją słodkość podczas gotowania i pieczenia. Jednak w temperaturach powyżej 120°C może rozkładać się na potencjalnie szkodliwe związki chlorowane.
4. Metabolizm i wpływ na zdrowie
Sukraloza ma zerową kaloryczność i nie wpływa na poziom glukozy we krwi, co czyni ją bezpieczną dla osób z cukrzycą. Około 85% spożytej sukralozy nie jest trawione i jest wydalane z organizmu w niezmienionej postaci. Pomimo tego, że jest szeroko uznawana za bezpieczną przez agencje zdrowia na całym świecie, takie jak FDA i EFSA, niektóre badania sugerują, że sukraloza może negatywnie wpływać na mikroflorę jelitową i metabolizm insuliny.
5. Bezpieczeństwo i regulacje
Sukraloza jest zatwierdzona do użycia jako dodatek do żywności przez wiele agencji zdrowia, w tym Amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA), Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oraz Światową Organizację Zdrowia (WHO). Zalecane dzienne dopuszczalne spożycie sukralozy (ADI) wynosi 5 mg na kilogram masy ciała. Mimo to, niektóre badania wskazują na możliwość negatywnych skutków jej długotrwałego spożywania, takich jak zmiany w mikrobiomie jelitowym.
6. Kontrowersje i badania naukowe
Istnieją kontrowersje dotyczące bezpieczeństwa sukralozy. Niektóre badania naukowe sugerują, że jej spożycie może wpływać na mikroflorę jelitową oraz metabolizm insuliny. Ponadto, w wysokich temperaturach, sukraloza może rozkładać się na związki chlorowane, które potencjalnie mogą być szkodliwe. Mimo to, większość agencji zdrowia uznaje sukralozę za bezpieczną do spożycia, a badania nadal trwają, aby lepiej zrozumieć jej długoterminowe skutki.
7. Nazwy handlowe i skład
Sukraloza jest często sprzedawana pod nazwą handlową Splenda, która oprócz sukralozy zawiera również maltodekstrynę jako wypełniacz. Dzięki tej formie jest łatwiej dozowana i używana jako zamiennik cukru w codziennym żywieniu.
Maślan sodu a tycie – czy może pomóc w odchudzaniu?
Inne niskokaloryczne zamienniki cukru:
INTENSON Erytrytol (Słodzik niskokaloryczny) 500g
DIET-FOOD Super Ksylitol Fiński 500g
NOW FOODS Better Stevia Extract Powder (Ekstrakt ze Stewii w Proszku) 28g wegański
1. https://www.webmd.com/diet/what-to-know-about-sucralose#1
2. https://health.clevelandclinic.org/is-sucralose-splenda-bad-for-you/
3. https://www.healthline.com/nutrition/sucralose-good-or-bad
Oceń tekst
Patryk Chodyniecki