Jak obniżyć Homocysteinę?

Homocysteina jest aminokwasem siarkowym, wchodzącym w skład grupy organicznych związków chemicznych, które obecne są w organizmie człowieka. Jest ona wynikiem przemiany chemicznej metioniny, czyli naturalnie występującego w organizmie człowieka aminokwasu pochodzenia zwierzęcego. Jako, że homocysteina jest aminokwasem siarkowym, jej obecność w ciele człowieka wynika ze spożycia produktów bogatych w białko.

Z uwagi na swoje właściwości oraz wpływ na zdrowie, przyjmuje się, że nieodpowiednia ilość homocysteiny w organizmie może być jedną z przyczyn zmian miażdżycowych, do których zalicza się m.in zawał serca, czy udar mózgu oraz zmian zakrzepowych. W związku z tym, homocysteina uważana jest za głównego przeciwnika serca oraz naczyń krwionośnych, albowiem jej nadmiar powoduje zmniejszenie elastyczności wspomnianych naczyń oraz prowadzi do uszkodzenia, bądź osłabienia budowy tętnic wieńcowych w ten sposób, że powoduje ich zamknięcie i zmniejszenie drożności.

Spis treści

JAK OBNIŻYĆ WYSOKI POZIOM HOMOCYSTEINY?

Obniżenie podwyższonego poziomu homocysteiny wymaga kompleksowego podejścia, łączącego modyfikacje dietetyczne, suplementację i zmiany stylu życia. Kluczową rolę odgrywają witaminy z grupy B, szczególnie B6, B12 i kwas foliowy (B9), które są niezbędne do prawidłowego metabolizmu homocysteiny. Badania wykazały, że suplementacja tymi witaminami może obniżyć poziom homocysteiny o 25-30% w ciągu 4-8 tygodni.

Dieta bogata w warzywa liściaste (szpinak, jarmuż), rośliny strączkowe, owoce cytrusowe i pełnoziarniste produkty zbożowe dostarcza naturalnych źródeł tych witamin. Warto również uwzględnić produkty bogate w betainę, takie jak komosa ryżowa, szpinak czy buraki, która wspomaga alternatywną ścieżkę metabolizmu homocysteiny.

Ograniczenie spożycia alkoholu, kawy (do maksymalnie 3 filiżanek dziennie) oraz rzucenie palenia tytoniu również przyczyniają się do obniżenia poziomu homocysteiny. Regularna aktywność fizyczna, co najmniej 150 minut umiarkowanej intensywności tygodniowo, wspomaga metabolizm i może obniżyć poziom homocysteiny o 5-10%.

W przypadkach opornych na dietę i zmiany stylu życia, lekarz może zalecić suplementację. Typowe dawki to 400-800 μg kwasu foliowego, 50-100 mg witaminy B6 i 500-1000 μg witaminy B12 dziennie. Niektóre badania sugerują, że dodanie 500-1000 mg trimetyloglicyny (TMG) może zwiększyć skuteczność terapii o dodatkowe 10-15%.

Warto pamiętać, że obniżanie poziomu homocysteiny to proces długotrwały, wymagający cierpliwości i konsekwencji. Regularne badania krwi, co 3-6 miesięcy, pozwolą monitorować postępy i dostosowywać strategię działania.

CO JEŚĆ, ABY OBNIŻYĆ WYSOKI POZIOM HOMOCYSTEINY?

Homocysteina podwyższona może zostać zniwelowana dzięki określonej diecie. Jednym z podstawowych sposobów mających na celu obniżenie wysokiego poziomu homocysteiny w organizmie, jest spożywanie produktów bogatych m.in. w takie witaminy jak witaminy B12 czy B6. Odpowiednia suplementacja za pomocą, tzw. modulatorów homocysteiny, do których należy kwas foliowy, wspomniane witamy z grupy B oraz TMG tj. trimetyloglicyna, zwanej również betainą, czyli aminokwasem glicyny, który jest produktem pochodzącym z buraków.

Oczywistym jest, że osoby korzystające z takich używek jak alkohol czy papierosy zobowiązane są do tego, by z nich zrezygnować. „Kuracja” modulatorami homocysteiny skutkuje obniżeniem poziomu homocysteiny do wartości normalnej, przy czym istotnym jest, iż nie jest to proces nadmiernie długotrwałym, gdyż efekty leczenia uzależnione są od poziomu wyjściowego homocysteiny i ilości przekraczającej dopuszczalne stężenie.

Wspomniane modulatory homocysteiny działają w ten sposób, że poddają aminokwas detoksykacji tzn. nadmiar homocysteiny (głównie przez kwas foliowy) filtrowany jest za pomocą nerek, a następnie usuwany z organizmu człowieka.

NA CZYM POLEGA BADANIE POZIOMU HOMOCYSTEINY?

Aby określić wysoki poziom homocysteiny w organizmie, określany jest jej poziom, na podstawie badania pobranej z żyły łokciowej krwi pacjenta. Warunkiem koniecznym przeprowadzenia badania w sposób prawidłowy, jest pozostawanie przez badanego na czczo, co najmniej od ośmiu godzin, przy czym dopuszczalne jest spożywanie płynów, lecz tylko i wyłącznie wody.

Aby uzyskać najpełniejszą diagnozę, możliwe jest równoczesne badanie homocysteiny we krwi oraz w moczu. Poziom homocysteiny określany jest na podstawie wysokości stężenia.

JAKIE SĄ NORMY HOMOCYSTEINY?

Przyjmuje się, że u zdrowej osoby dorosłej normą jest wynik poniżej 15 µmol/l, a dokładniej, gdy wartość oscyluje pomiędzy 5-15 µmol/l. Wskazuje się, że u zdrowej osoby homocysteina nie powinna występować w moczu, albowiem jej obecność w nim świadczyć może o pewnych nieprawidłowościach. W przypadku stwierdzenia zbyt wysokiego stężenia homocysteiny we krwi, mamy do czynienia z hiperhomocysteinemia, czyli stanem w którym ilość aminokwasu w organizmie stanowczo przekracza dopuszczalną normę. Wyróżnia się trzy stany hiperhomocysteinemii, m.in. umiarkowaną - 15–30 μmol/l, średnią - 31–100 μmol/l i ciężką - więcej niż 100 μmol/l.

Podkreślić należy, że stężenie homocysteiny w osoczu zależne jest również od takich czynników jak np. płeć, wiek, sprawność wątroby oraz nerki, czy wspomniany już wcześniej tryb życia i związana z nim skłonność do różnego rodzaju szkodliwych używek. Należy zaznaczyć także, że na wyższe wartości stężenia homocysteiny we krwi narażone są również kobiety w ciąży, co może mieć dla nich kluczowe znaczenia, albowiem homocysteina nie tylko może wpływać na szanse zapłodnienia, ale przede wszystkim może zwiększać ryzyko wad wrodzonych dziecka, jak również poronienia.

KOMU ZALECANE JEST W SZCZEGÓLNOĆI BADANIE POZIOMU HOMOCYSTEINY?

Mając powyższe na uwadze, można śmiało stwierdzić, że badanie poziomu homocysteiny zalecane jest w szczególności:

przy diagnostyce niedoboru witaminy B12 oraz kwasu foliowego;
u osób starszych oraz tych niedożywionych;
przy rozszerzonej diagnostyce ryzyka chorób sercowo naczyniowych (np. u osób po zawale serca czy po udarze mózgu);
u osób cierpiących na przewlekłą niewydolność nerek;
w przypadku podejrzenia wystąpienia homocystynurii, czyli choroby metabolicznej o podłożu genetycznym
u osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków

O CZYM NALEŻY PAMIETAĆ PRZED BADANIEM POZIOMU HOMOCYSTEINY?

Obowiązkiem każdego z pacjentów, przed poddaniem się badaniu mającego sprawdzić poziom homocysteiny w organizmie, jest konsultacja z lekarzem, albowiem niektóre leki, łącznie z ziołowymi, jak również tymi dostępnymi bez recepty, mogą wpływać na wynik badania.

Przyjmuje się, że cena badania homocysteiny to ok. 40-70 zł (co jest zależne rzecz jasna od placówki i laboratorium, przy czym w przypadku skierowania od lekarza specjalisty, to badanie jest refundowane przez NFZ.

JAK DZIAŁA HOMOCYSTEINA?

Głównym celem homocysteiny jest poprawa pracy organizmu, w szczególności odbudowa uszkodzonych tkanek. Jednakże homocysteina wykazuje właściwości aterogenne oraz prozakrzepowe, tzn. zdecydowanie zwiększa intensywność zmian miażdżycowych w tętnicach oraz potęguje możliwość wystąpienia zakrzepicy naczyń. Bardzo ważną kwestią jest zapobieganie powstawania chorób wynikających z podwyższonego poziomu homocysteiny np. zawału serca, niż późniejsze obligatoryjne leczenie.

JAKIE SĄ PRZYCZYNY NADMIARU HOMOCYSTEINY?

Co podnosi poziom homocysteiny? Spośród przyczyn nadmiaru homocysteiny we krwi wyróżnić możemy przyczyny pierwotne oraz wtórne. Do tych pierwszych zaliczają się zaburzenia genetyczne polegające na procesie zmian w łańcuchu przemian metabolicznych metioniny, czyli aminokwasu odpowiedzialnego za powstanie homocysteiny. Z kolei do grupy przyczyny wtórnych, które występują zdecydowanie częściej, aniżeli przyczyny pierwotne, należy głównie niedobór kwasu foliowego, witamin z grupy B, w szczególności witaminy B12 oraz witaminy B6.

Wśród pozostałych elementów skutkujących nadmiarem poziomu homocysteiny w organizmie wymienia się m.in. choroby nowotworowe takie jak rak jajnika, rak piersi, białaczkę limfoblastyczna. Za nadmierną ilość homocysteiny odpowiedzialna może być również łuszczyca czy choroba Addisona-Biermera, tj. anemia złośliwa. Należy podkreślić także, że na wysoki poziom homocysteiny w organizmie wpływ może mieć dotychczasowy tryb życia, tj. nieodpowiednia dieta, spożywanie dużej ilości kawy, zerowa wręcz aktywność fizyczna, nadmierne spożywanie alkoholu, zażywanie poszczególnych leków, m.in. metotreksat, fenytoina, oraz stosowanie antykoncepcji hormonalnej.

Nie licząc przyczyn wymienionych wyżej, poziom homocysteiny może diametralnie wzrosnąć także w wyniku przewlekłej niewydolności nerek, niedoczynności tarczycy oraz przewlekłych chorób zapalnych i autoimmunizacyjnych, co skutkować będzie wizytą u lekarza. Po przeprowadzonych badaniach wskazano, że za nadmiar homocysteiny może być odpowiedzialna również cukrzyca zarówno typu pierwszego i drugiego. Homocysteina, a Cholesterol ma dosyć dużą zależność, ponieważ w wyniku zaburzenia obu składników w organizmie może dochodzić do powstawania chorób układu wieńcowego. Poziom homocysteiny przez długi czas był bagatelizowany, na rzecz badania poziomu cholesterolu, co utrudni późniejsze leczenie powikłań z tym związanych.

W przypadku posiadania podwyższonego poziomu homocysteiny należy podjąć odpowiednie kroki. Pomocny może okazać się m.in. kwas foliowy. Ten jeden środek może nie być jednak wystarczający. Okazuje się także, że mutacja genu MTHFR blokuje wchłania się kwasu foliowego, czego skutkiem jest podwyższenie poziomu homocysteiny.

Przeczytaj również
Modulatory Homocysteiny

THORNE Methyl-Guard - Metabolizm Homocysteiny - 180 kapsułek wegetariańskich

Najlepiej wchłanialne formy - Methyl-Guard zawiera betainę, 5-MTHF, metyl-B12 i P5P w celu wsparcia zdrowej metylacji dla układu sercowo-naczyniowego, poznawczego i zdrowia kości. Methyl-Guard był pierwszym suplementem diety na rynku, który wspomaga metabolizm homocysteiny i zdrową metylację za pomocą składników odżywczych w ich aktywnych, gotowych do użycia formach. Wspomaga metylację zdrowego serca, naczyń krwionośnych, mózgu i kości. Methyl-Guard zawiera betainę, 5-MTHF, metyl-B12 i P5P w celu wsparcia zdrowej metylacji dla układu sercowo-naczyniowego, poznawczego i kości. Metylacja pomaga utrzymać zdrowy poziom homocysteiny.

Life Extension TMG 500mg (Wsparcie Odpowiedniego Poziomu Homocysteiny) - 60 kapsułek wegetariańskich

Trimetyloglicyna (TMG) jest również nazywana betainą glicynową, ale nazwa trimetyloglicyna oznacza, że ma trzy grupy metylowe przyłączone do każdej cząsteczki glicyny. Stwierdzono, że TMG jest korzystny dla zdrowia serca w latach 50. XVI w. TMG działa na szlaku podobnym do witaminy B12. Jest to "donor metylowy", który dostarcza dodatkowych grup metylowych, aby przyspieszyć przekształcenie homocysteiny z powrotem w metioninę. Gdy metylotrójkulturowa grupa TMG jest dostarczana do cząsteczki homocysteiny, przekształca się w nietoksyczny aminokwas, metioninę.Badania pokazujące zdolność TMG do promowania zdrowych poziomów homocysteiny, samodzielnie lub w połączeniu z innymi substancjami odżywczymi, co potwierdza jej status jako ważnego składnika odżywczego dla zdrowia układu krążenia.

Now Foods TMG 1000mg (Wsparcie Odpowiedniego Poziomu Homocysteiny) - 100 tabletek wegańskich

TMG (trimetyloglicyna) ułatwia procesy metylacji. Metylacja jest normalnym procesem biologicznym, który ma kluczowe znaczenie w naprawie DNA, mechanizmach detoksykacji wątroby, metabolizmie lipidów i produkcji SAMe. Jest to również ważny krok w przekształceniu homocysteiny, uszkadzającego aminokwasu w bardziej przyjazny aminokwas, metioninę. W badaniach klinicznych i nieklinicznych wykazano że suplementacja TMG w celu wsparcia zdrowych poziomów homocysteiny przynosi rezultaty już w normalnym zakresie.

SOLGAR Homocysteine Modulators (Modulatory Homocysteiny) - 120 kapsułek wegetariańskich

Produkt jest pierwszym przedstawicielem na rynku polskim niezwykłej serii produktów Solgara Gold Specific. Preparaty Gold Specific firmy Solgar opracowano w taki sposób, aby zawierały najbardziej innowacyjne i obecnie dostępne składniki w dawkach skutecznie oddziałujących na wybrane schorzenie. Modulatory Homocysteiny firmy Solgar stanowią ważny dodatkowy element programu ochronnego, którego celem jest utrzymanie normalnego poziomu homocysteiny. Produkt zawiera wszystkie składniki wpływające i kontrolujące matebolizm homocysteiny i niezbędne do oczyszczania organizmu z jej nadmiaru.

Bibliografia:

1. Szczeklik A., Undas A. “Homocysteina w żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej”. Czynniki Ryzyka, 2005, supl.11, 14-15.

2. Glueck CJ i inni, „Evidence that homocysteine is an independent risk factor for atherosclerosis in hyperlipidemic patients”, Am J Cardiol 1995;75:132-136.

3. Chen P., poddar R., Tipa E. V., Dibello P. M., Moravec C.D., Robinson K., Green R., Kruger W.D., Garrow T.A., Jabcobsen D.W. “Homocysteine metabolism in cardiovascular cells and tissues: implications for hyperhomocysteinnemia and cardiovascular disease”. Adv Enzyme Regular, 1999, 93-109.

4. Kozłowska- Wojciechowska M. „ Jak zapobiegać hiperhomocysteinemii? Naturalne źródła folianów i witamin z grupy B w polskiej diecie”. Czynniki Ryzyka, 2005, supl. 11, 25-26.

Oceń tekst

AUTOR

Patryk Chodyniecki
Patryk Chodyniecki

Pasjonat kulturystyki, pływania oraz sportów walki. Od ponad 10 lat uprawia amatorsko sporty siłowe, które lubi łączyć na zmianę z boksem, MMA oraz pływaniem. Interesuje się również szeroko pojętą suplementacją oraz dietetyką, którą sukcesywnie wdraża w swoje treningi.