Wapń, czyli wzmocnij i zbuduj swoje ciało!
Wapń uznawany jest za najważniejszy składnik mineralny obecny w organizmie człowieka. Wszyscy znamy slogan reklamowy „pij mleko – będziesz wielki” i to właśnie wapń odgrywa w nim kluczową rolę, będąc m.in. podstawowym materiałem budulcowym. Jaką rolę odgrywa wapń w organizmie? Odpowiedź poniżej.
Wapń – właściwości i produkty
Oprócz tego, że wapń odgrywa kluczową rolę przy budowie kości i zębów, partycypuje on również w wielu innych procesach metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka, a związanych z m.in pracą układu naczyniowego, układu nerwowego, pracą serca bądź z procesem regulacji i krzepnięcia krwi. Idąc do sklepu, musimy wiedzieć, że zawartość wapnia w żywności bywa różna: od kilku lub kilkunastu miligramów np. w arbuzie czy mięsie drobiowym do ponad 1 g w 100 g mleka. Najlepszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia jest mleko i jego przetwory np. kefir i jogurty.
Wapń – zapotrzebowanie
Jeśli chodzi o wapń, dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek zależne jest od płci, wieku czy stanu fizjologicznego. Przyjmuje się, że najwięcej wapnia, bo aż 1300 mg na dzień potrzebują dzieci oraz młodzież w przedziale wiekowym 10–18 lat, ale także bardzo młode (tzn. mniej niż 19 lat) kobiety ciężarne oraz karmiące piersią.
Więcej o wpływie na ciążę tutaj:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6517256/
Uznaje się, że dla człowieka dorosłego dzienne zapotrzebowanie na wapń wynosi około 1000 mg. Aby sprawdzić ilość pierwiastka, stosuje się badanie stężenia wapnia, które polega na określeniu stężenia wapnia w surowicy krwi. Jest to sprawdzona metoda, ponieważ w surowicy krwi, wapń występuje w postaci zjonizowanej oraz związanej. Właściwestężenie wapnia całkowitego wynosi 2,12–2,62 mmol/l (8,5–10,5 mg/dl), wapnia zjonizowanego 0,98–1,13 mmol/l.
Niedobór oraz nadmiar wapnia w organizmie
Jeśli chodzi o niedobór wapnia – przyczyny mogą być różne, a w szczególności wymienia się: zbyt częste wydalanie wapnia z moczem np. przez zbyt dużą ilość sodu w diecie, zaburzenia hormonalne, niewłaściwa ilość wapnia w diecie oraz zła przyswajalność. Niedobór wapnia w organizmie to stan, którego z pewnością nie wolno lekceważyć i na który trzeba szybko reagować, albowiem może on prowadzić do::
w przypadku dzieci: krzywicy i zmniejszenia szczytowej masy kostnej, przy większym ryzyku zachorowania na osteopenię, osteoporozę we wczesnym wieku oraz liczne złamania w wieku dorosłym
w przypadku dorosłych: demineralizacji kości, powodując ich zmiękczenie oraz deformację oraz szybszy rozwoju osteoporozy.
bez podziału na wiek: zaburzenia układu nerwowego, nadpobudliwość oraz wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
Natomiast nadmiar wapnia w organizmie nie jest często spotykany, jednakże nie oznacza to, że w ogóle nie występuje. W przypadku dzieci nadmiar wapnia może wynikać ze zbyt dużej ilości witaminy D w diecie, a z kolei u dorosłych może być to efekt stosowania wielu preparatów farmaceutycznych zawierających wapń. Nadmiaru wapnia to słabsze wchłanianie innych składników mineralnych np. cynku czy żelaza, a u osób cierpiących na kamicą nerkową, nadmiar wapnia może przyśpieszyć powstanie kamieni nerkowych.